Marifat, Volume 32, Issue 7, No 310, Year 2024 , Pages 9-19

    The Origin of Man's belief in God from the Point of View of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    Writers:
    ✍️ Seyed Mohammad / دانشجوی دکترا تفسیر و علوم قرآن مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / smfsksz@gmail.com
    Amirreza Ashrafi / دانشیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / ashrafi@qabqs.net
    Pages: 9-19 Receive Date: 2024/11/25 Accept Date: 2024/11/25
    Abstract: 
    Abstract The origin of man's belief in God has long been the concern of thinkers of divine religions, experimental sciences and philosophy; From the point of view of Ayatollah Misbah Yazdi and the main Muslim thinkers, man's belief in God is a natural thing that originates from the way man was created. According to Dawkins, the creation of man on earth does not need a creator God; He considers man's belief in God the Creator to be a virus-like illusion that has replaced scientific theories in the human mind in a unit called "mem" and has developed over time; his main document in this view is the theory of evolution. Using the descriptive-analytical method, this research compares and evaluates the views of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins about the origin of theism in humans. According to this research, unlike Ayatollah Misbah Yazidi's view, Dawkins' theory has serious flaws in the ontological and epistemological foundations of the origin of theism in humans.
    Keywords: 
    theism
    atheism
    origin of theism
    Ayatollah Misbah Yazidi
    Richard Dawkins
    independent creation of man
    theory of evolution.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :منشأ خداباوری انسان از منظر آیت‌الله مصباح یزدی و ریچارد داوکینز*
    Abstract: 
    منشأ خداباوری در انسان از دیرباز مورد توجه اندیشمندان ادیان الهی، علوم تجربی و فلسفی بوده است؛ از دیدگاه آیت الله مصباح یزدی و عمدۀ اندیشمندان مسلمان، خداباوری در انسان، امری فطری است که منشأ آن نحوۀ آفرینش انسان است. به باور داوکینز پیدایش انسان در زمین، بی نیاز از خدای آفریننده است؛ وی اعتقاد به خدای آفریننده را توهمی ویروس گونه می داند که در اذهان بشری در واحدی به نام «مم» جایگزین نظریات علمی شده و به مرور زمان توسعه یافته است؛ مستند اصلی وی در این دیدگاه، نظریۀ تکامل است. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی به مقایسه و ارزیابی دیدگاه های آیت الله مصباح یزدی و ریچارد داوکینز دربارۀ منشأ خداباوری در انسان می پردازد. طبق این پژوهش نظریه داوکینز به خلاف دیدگاه آیت الله مصباح یزدی در زمینۀ منشأ خداباوری در انسان در مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی دچار خلل های جدی است.
    Keywords: 
    خداباوری
    آیت‌الله مصباح یزدی
    نظریۀ تکامل
    آفرینش مستقل انسان
    ریچارد داوکینز
    منشأ خداباوری
    آتئیسم
        نهج‌البلاغه، 1388، ترجمة محمد دشتي، قم، اشکذر.
        آسوده، اسحاق، 1394، «تحلیل نظریه تکامل و بررسی پیامدهای آن از منظر سیدحسین نصر»، پژوهش‌های فلسفی کلامی، ش 65، ص 131ـ152.
        حسيني، سيدحسن، 1390، «تکامل دارويني و آتئيسم»، قبسات، ش 59، ص 31ـ50.
        حويزى، عبدعلى‌بن جمعه، 1415ق، تفسير نور الثقلين، چ چهارم، قم، اسماعيليان.
        زمانيان، مسلم و عبدالحسين خسروپناه، 1398، «کاستي‌هاي مبادي تصوري استيون هاوکينگ و ريچارد داوکينز در حوزه الهيات فلسفي»، انديشۀ نوين ديني، ش 59، ص 1ـ14.
        طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1390ق، المیزان فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
        طباطبايي، سيدفخرالدين و يوسف دانشور نيلو، 1393، «توهم خدا، يا توهم داوکينز»، معرفت فلسفي، ش 2، ص 73ـ100.
        مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، بيروت، دارالفكر.
        مصباح يزدي، محمدتقي، 1366، آموزش فلسفه، چ دوم، تهران، سازمان تبليغات اسلامي.
        ـــــ ، 1380، به سوي خودسازي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1382، خودشناسی برای خودسازي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1383، به سوي او، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1386، انسان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1389، آموزش عقايد 1ـ3، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1391، پیش‌نیازهای مدیریت اسلامی، قم، مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
        ـــــ ، 1391، معارف قرآن 1-3 (خداشناسی، کیهان‌شناسی، انسان‌شناسی در قرآن)، قم، مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی.
        ـــــ ، 1392، آموزش فلسفه، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1394، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1398، خداشناسي، تحقيق و بازنگاري اميررضا اشرفي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، 1399، آيين پرواز، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
        ـــــ ، بي‌تا، سخني پيرامون خلقت انسان از نظر قرآن، نگارش محمود محمدي عراقي، قم، شفق.
        موسوي خوئی، سیدابوالقاسم، بی‌تا، البیان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسة احیاء آثار الامام خوئی.
        Dawkins, Richard Clinton, 1972, The Selfish Gene, England, Oxford University Press.
        ----- , 2006, The God Illusion, USA, Bantam Books.
    • 64 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Seyed Mohammad, Ashrafi, Amirreza.(2024) The Origin of Man's belief in God from the Point of View of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins. Marifat, 32(7), 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Seyed Mohammad ; Amirreza Ashrafi."The Origin of Man's belief in God from the Point of View of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins". Marifat, 32, 7, 2024, 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , S, Ashrafi, A.(2024) 'The Origin of Man's belief in God from the Point of View of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins', Marifat, 32(7), pp. 9-19

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , S, Ashrafi, A. The Origin of Man's belief in God from the Point of View of Ayatollah Misbah Yazdi and Richard Dawkins. Marifat, 2024; 32(7): 9-19