Marifat, Volume 34, Issue 2, No 321, Year 2025 , Pages 83-92
Analyzing Spirituality in Tourism
Article Type:
Promotional
Writers:
✍️ Sajad Ferdowsi
/ Assistant Professor at the Department of Management and Tourism Economics, Faculty of Tourism, University of Tehran, Tehran, Iran / sajad.ferdowsi@ut.ac.ir
/ Assistant Professor at the Department of Management and Tourism Economics, Faculty of Tourism, University of Tehran, Tehran, Iran / sajad.ferdowsi@ut.ac.irNasrin Kazemi / Assistant Professor, at the Department of Management and Tourism Economics, Faculty of Tourism, University of Tehran, Tehran, Iran / nasrinkazemi@ut.ac.ir
/ Assistant Professor, at the Department of Management and Tourism Economics, Faculty of Tourism, University of Tehran, Tehran, Iran / nasrinkazemi@ut.ac.irAbstract:
Over time, the concept of tourism has somehow changed from a concept focused on physical and material to a multidimensional one including spiritual element. This study aims to explain spirituality’s role and position in tourism. The method used in this study is descriptive-analytical. Data were collected and analyzed using documentary method and through referring to the articles and texts related to the research topic. Findings indicate that spirituality in tourism is an important and integral aspect of travel experience and tourism. Therefore, raising awareness of tourism’s spiritual dimension and incorporating it into tourism planning can enhance tourists’ satisfaction and experience quality. Moreover, a better understanding of the relationship between spirituality and travel and tourism can foster tourism culture and increase understanding and interaction among different communities.
Keywords:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :واکاوی معنویت در گردشگری
Abstract:
به مرور زمان، مفهوم گردشگری تا حدودی تغییر کرده و از مفهومی متمرکز بر تجربه فیزیکی و مادی به یک تجربه چندبعدی و شامل عنصر معنوی تبدیل شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش و جایگاه معنویت در گردشگری نگاشته شده است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام پذیرفته است. داده‌ها و اطلاعات به روش اسنادی و با مراجعه به مقالات و متون مرتبط با موضوع پژوهش گردآوری و مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها حاکی از آن است که معنویت در گردشگری به‌عنوان یک جنبه مهم و جدایی‌ناپذیر از تجربه سفر و گردشگری مطرح می‌شود. بنابراین، ارتقاء آگاهی از بُعد معنوی گردشگری و توجه به آن در طراحی برنامه‌ها و فعالیت‌های گردشگری می‌تواند باعث بهبود کیفیت تجربه گردشگران و افزایش رضایت آنها شود. همچنین، درک بهتری از ارتباط معنویت با سفر و گردشگری می‌تواند به توسعه فرهنگ گردشگری و افزایش درک و تعامل میان جوامع مختلف کمک کند.
References:
- اشعری، زهرا و دیگران (1391). بررسی مفهوم، اصول و روش‌های تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبائی. تربیت اسلامی، 7(15)، 89ـ112.
- ایمان‌زاده، علی (1394). بررسی تطبیقی مفهوم اهداف اصول و روش های تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبائی و دیوید کار. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. ملایر: دانشگاه ملایر.
- ایمانی خوشخو و دیگران (1394). بررسی ارتباط میان سفر و معنویت در ادیان پیش از اسلام. اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- ایمانی خوشخو، محمدحسین و شهرابی فراهانی، مهدیه (1397). بررسی ارتباط میان عناصر معناگرایی و ادراک گردشگر از سفر (مطالعه موردی گردشگران خارجی بازار تهران. مطالعات مدیریت گردشگری، 13(44)، 143ـ170.
- باشکوه اجیرلو و دیگران (1402). تأثیر ملاحظات زیست‌محیطی بر بازاریابی سبز در صنعت هتل‌داری (مورد مطالعه: هتل‌های شیراز). علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 25(8)، 105-89.
- بسته‌نگار، مهرنوش و حسنی، علی (1397). رواداری راهبردی معنوی یا معنویتی راهبردی در توسعه گردشگری خلاق. باغ نظر، 15(60)، 38ـ50.
- پوراحمد، احمد و دیگران (1395). بررسی شاخص‌های گردشگری دریایی در استان‌های ساحلی ایران. علوم و فناوری دریا، 20(۷۸)، 55ـ64.
- پوراحمد، احمد و دیگران (1396). تبیین آسایش اقلیمی گردشگری ساحلی. علوم و فناوری دریا، ۲1(۸۱)، 63ـ73.
- پورفرج، اکبر و دیگران (1398). واکاوی آسیب‌پذیری جاذبه‌های ژئوتوریستی در مقصدهای گردشگری. پژوهش‌های فرسایش محیطی، ۹(۳)، 2342.
- پیمان، آیت (1394). گردشگری، معنویت و صلح و دوستی. اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- جلالی، محبوبه و دیگران (1395). واکاوی و تبیین اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی (مطالعه موردی: شهربابک کرمان). آمایش جغرافیایی فضا، ۶(۲۰)، 161ـ174.
- جولیا شارپلی، ریچارد (1380). گردشگری روستایی. ترجمة رحمت‌الله منشی‌زاده و فاطمه نصیری. تهران: منشی.
- جهانیان، منوچهر و رستگار، ابراهیم (1394). واکاوی انواع رویکردهای مفهومی تبیین‌کننده گردشگری معنوی مذهبی در مطالعات اسنادی (مورد پژوهش: مقالات علمی ـ پژوهشی فارسی). اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- حاجی‌نژاد، علی و احمدی، علی (1389). تأثیرات اقتصادی گردشگری تجاری بر مناطق شهری مطالعه موردی شهر بانه. پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 2(1)، 7ـ22.
- حاجی‌نژاد، علی و احمدی، علی (1398). تأثیرات اقتصادی گردشگری تجاری بر مناطق شهری مطالعه موردی شهر بانه. پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 2(1)، ص 7ـ22.
- خوشه‌بست، فرزانه و دیگران (1395). بررسی تأثیر گردشگری بر هوش معنوی و ارتقای معنویت. سمینار علمی جایگاه گردشگری در اقتصاد مقاومتی. تهران.
- دربان آستانه و دیگران (1397). شناسایی مطلوب‌ترین نقاط جهت احداث سایت گردشگری دریایی (مطالعه موردی: شهرستان تنکابن). اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، ۲۷(۱۰۶)، 229ـ239.
- رضایی، محمد و دیگران (1394). ارتباطات بین فرهنگی و معنویت در گردشگری. اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- رضوانی، علی‌اصغر (1385). جغرافیا و صنعت توریسم. تهران: دانشگاه پیام نور.
- زیاری، کرامت‌الله و دیگران (1398). تعیین ظرفیت تحمل اجتماعی گردشگران ساحلی (مطالعه موردی: بندر گز). علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، ۲۱(۵)، 123ـ135.
- زیاری، کرامت‌الله و دیگران (1399). تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی ـ اکولوژیکی گردشگری ساحلی و تأثیرپذیری آن از میزان رضایتمندی گردشگران (مطالعه موردی: بندر گز). علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، ۲۲(۶)، 189ـ202
- سادات‌حسینی، فهیمه (1399). دستاوردهای معنوی صنعت توریسم. مطالعات دین‌پژوهی، 4(8)، 109ـ133.
- شایان، حمید و دیگران (1401). رفتارشناسی عرضه و تقاضای گردشگری مبتنی‌بر تحولات نظام سرمایه‌داری. مطالعات اجتماعی گردشگری، 10(19)، 1ـ28.
- شفیعا، سعید و دیگران (1395). تبیین مفهوم معنویت در گردشگری با استفاده از تحلیل محتوا. مطالعات مدیریت گردشگری، 11(35)، 107ـ127.
- شمس، مجید و امینی، نصیره (1388). ارزیابی شاخص فرهنگ ایرانی در توسعه گردشگری. جغرافیای انسانی، 4 (1)، 81ـ93.
- شهرابی فراهانی، مهدیه (1397). ارائۀ الگوی ادراک معنوی گردشگران فرهنگی کلان‌شهرهای ایران از سفر، مطالعۀ موردی گردشگران خارجی شهر اصفهان. رسالۀ دکتری مدیریت گردشگری. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- عابدی سماکوش، محبوبه و دوستی، مرتضی (1402). نقش گردشگری ورزشی در معنویت. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 12(45)، 151-131.
- فردوسی، سجاد و دیگران (1396). مطالعه پتانسیل‌های اقلیم گردشگری سواحل جنوبی دریای خزر. اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، ۲۶(۱۰۴)، 103ـ115.
- فردوسی، سجاد و دیگران (1397). تحلیلی بر شاخص باقی‌مانده ظرفیت تحمل جامعه میزبان نسبت به توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر شاهرود). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۱۸(۴۹)، 93ـ110.
- فردوسی، سجاد و دیگران (1399). تحلیلی بر ریسک‌ها و مخاطرات مقاصد گردشگری (مطالعه موردی: بندر انزلی). پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری،۱۰ (۲۰)، 13ـ26.
- فردوسی، سجاد و فیروزجاه، پری شکری (1393). اهمیت رنگ در فضای شهری. مطالعات در دنیای رنگ، ۴(۳)، 61ـ72.
- فردوسی، سجاد و فیروزجاه، پری شکری (1394). تحلیل فضایی ـ کالبدی نواحی شهری بر اساس شاخص‌های رشد هوشمند. پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، ۶(۲۲)، 15ـ32.
- قادری، اسماعیل و دیگران (1399). تبیین تأثیر خودکارآمدی کارآفرینی و قابلیت نوآوری بر عملکرد کسب‌وکارهای گردشگری (مورد مطالعه: شهر تبریز). برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، ۹(۳۵)، 112ـ134.
- قیمتی، محمدرضا (1394). بررسی انگیزه‌های انسان به سفر و چگونگی محصول گردشگری. اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ.
- کیانی، معصومه و دیگران (1394). مفهوم‌شناسی معنویت از دیدگاه اندیشمندان تربیتی غربی و مسلمان. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7(14)، 97ـ118.
- گلستانی، میترا و دیگران (1394). سنجش پارامترهای اقلیمی با هدف توسعه بوم گردی (اکوتوریسم) در شهرستان نور. نیوار، 39(91-90)، 55ـ62.
- گی، چاک وای (1382). جهانگردی در چشم‌اندازی جامع. ترجمة علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- مطیعی لنگرودی، سیدحسن و دیگران (1396). تبیین اثرات رضایتمندی گردشگران در بازاریابی گردشگری دریایی (مورد مطالعه: نواحی ساحلی استان گلستان). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، ۷(۲۶)، 41ـ54.
- مودودی ارخودی، مهدی و دیگران (1398). بررسی عوامل مؤثر بر وفاداری و ماندگاری گردشگران در هتل‌ها (مطالعه موردی: هتل‌های پنج ستاره شهر مشهد). جغرافیا و توسعه فضای شهری، ۶(۱)، 207ـ222.
- مودودی ارخودی، مهدی و دیگران (1400). بررسی اثرات گردشگری در مناطق حفاظت‌شده (مورد مطالعه: منطقه حفاظت‌شده شاسکوه خراسان جنوبی». جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 19(2)، 263ـ291.
- مودودی ارخودی، مهدی و دیگران (1402). تدوین مدل مفهومی کارآفرینی همکارانه در حوزه گردشگری. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 15(31)، 97ـ127.
- مودودی ارخودی، مهدی و فردوسی، سجاد (1399). سنجش الگوی رفتاری عرضه و تقاضای گردشگری مبتنی‌بر تحولات نظام سرمایه‌داری (مورد مطالعه: شهر کرج و روستاهای پیرامونی). مطالعات شهری، ۹(۳۶)، 85ـ100.
- مودودی ارخودی، مهدی و فردوسی، سجاد (1400). تبیین نقش بوم‌گردی در توسعه جوامع روستایی (مورد مطالعه: روستای افین). کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، 9(1)، 241ـ257.
- مودودی ارخودی، مهدی و فردوسی، سجاد (1402). شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء مقصدهای گردشگری روستایی (مورد مطالعه: استان لرستان). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 23(69)، 239ـ258.
- نعمتی، ولی و دیگران (1400). تأثیر گردشگری سلامت بر ارتقاء رفاه اجتماعی جامعه میزبان. سلامت و بهداشت، 12(2)، 208ـ221.
- نعمتی، ولی و فردوسی، سجاد (1400). تبیین اثرات توسعه گردشگری روستایی بر ظرفیت تحمل جامعه محلی (مطالعه موردی: روستای کندلوس، شهرستان نوشهر). روستا و توسعه، ۲۴(۱)، 53ـ80.
- واحدیان عظیمی، امیر و رحیمی، ابوالفضل (1392). تبیین مفهوم معنویت: تحلیل محتوای قراردادی. تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 2(1)، 11-20.
- الوانی، سیدمهدی و دهدشتی، زهره (1373). اصول و مبانی جهانگردی. تهران: بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی.
- هینلز، جان راسل (1386). فرهنگ ادیان جهان. قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
References:
- Ambrož, M., & Ovsenik, R. (2011). Tourist origin and spiritual motives. Management: journal of contemporary management issues, 16(2), 71-86.
- Bridges, J. G., (1959). A short History of tourism Travel and tourism Encyclopedia in H. P. sales. (ed). London: travel world.
- Filep, S. & Pearce, P. (2014). A blueprint for tourist experience and fulfillment research, in, P. Pearce and, S. Filep (eds.), Tourist experience and fulfillment: insights from positive psychology. New York: Routledge.
- Garces, S., Pocinho, M. & de Jesus, S.N. (2018). Review of optimism, creativity and spirituality in tourism research. Tourism and Hospitality Management, 24(1), 107-117.
- Geoheritage. 12(4), 1-21.
- Gunn, C. A. (2002). Tourism plaming Cancepts Basics cases. New York: Routledge.
- Haq, M; Newby, L; Jackson, A (2009). Segmentation of the spiritual tourism market. CQUniversity. Conference contribution. https://hdl.handle.net
- Ivtzan, I., Chan, C., Gardner, H. & Prashar, K. (2013). Linking Religion and Spirituality with Psychological Well-being: Examining Self-actualisation, Meaning in Life, and Personal Growth Initiative. Journal of Religion and Health, 52(3), 15-29.
- Jackson, D., Colleen, D., Capon, H. & Pringle, E. (2016). Spirituality, spiritual need, and spiritual care in aged care: What the literature says. Journal of Religion, Spirituality & Aging, 28(4), 281-295.
- Karoubi, M., Ferdowsi, S. (2021). Impact of Perceived Social Apathy on Tourists' Behavioral Intentions. Leisure Studies. 40(5), 628-644.
- Mason, P., 2003, Tourism Impacts Planning and Management. Oxford: Butterworth Heinemann.
- Mathison, A. & Wall, G. (1982). Tourism Economics physical and social Impacts. London: Longman.
- Moberg, D. O. (2011). Expanding Harizons for Spirituality Research. Retrieved on 15 October 2013 from http://hirr.hartsem.edu/sociology/spiriyuality-research.html.
- Pourfaraj, A., Ghaderi, E., Jomehpour, M., Ferdowsi, S. (2020). Conservation Management of Geotourism Attractions in Tourism Destinations.
- Puchalski, C. M., Vitillo, R., Hull, S. K. & Reller, N. (20144). Improving the spiritual dimension of whole person care: Reaching national and international consensus. Journal of Palliative Medicine, 17(6), 642–656.
- Rocha, R. G., & Pinheiro, P. G. (2020). Organizational Spirituality: Concept and Perspectives. Journal of Business Ethics, 171(2), 241-252.
- Shackley, M (2001). 2001, Managing Sacred Sites: Service Provision and Visitor Experience. New York: Continuum.
- Sharpley, R. (2016). Tourism and Spirituality: An Evolving Relationship. International Journal of Tourism and Spirituality (IJTS), 1(1), 8-24.
- Ziaee, M., Ferdowsi, S. (2020). A Systematic Review of Iranian Research in the Field of Geotourism Studies. Geoheritage. 12(4), 1-13.
- Zinnbauer, B. J., Pargament, K. I., & Scott, A. B. (1999). The emerging meanings of religiousness and spirituality: Problems and prospects. Journal of personality, 67(6), 889-919.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ferdowsi, Sajad, Kazemi, Nasrin.(2025) Analyzing Spirituality in Tourism. Marifat, 34(2), 83-92 https://doi.org/10.22034/marifat.2024.5000410
Sajad Ferdowsi; Nasrin Kazemi."Analyzing Spirituality in Tourism". Marifat, 34, 2, 2025, 83-92
Ferdowsi, S, Kazemi, N.(2025) 'Analyzing Spirituality in Tourism', Marifat, 34(2), pp. 83-92
