Pages:
87-98
Receive Date: 2025/10/15
Accept Date: 2025/10/15
Abstract:
One of the important duties of parents is to educate their children from childhood. One aspect of this education is sexuality education. Preserving and strengthening modesty (haya) during childhood plays a direct role in preventing moral deviancy in youth. Using the descriptive-analytical method, relying on library resources and utilizing verses and narrations from the perspective of both Islamic schools of thought (Fariqain), we have endeavored to examine the strategies for preserving and strengthening modesty in children. The results of the research indicate that making the child aware of God's supervision over their actions and behavior, parental groundwork for observing hijab, encouraging the lowering the gaze (ghadd al-basar) and not seeing forbidden scenes from childhood, and other pre-pubescent teachings such as seeking permission to enter the private spaces of parents and others are among the Quranic strategies for preserving and strengthening modesty in children. Also, according to narrations from both schools of thought, concealing marital relations from child’s sight, separating child's bed, keeping the child away from any stimulating factors, and avoiding seclusion with the opposite gender are narrative strategies for preserving modesty in children.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :راهکارهای حفظ و تقویت حیا در کودکان از منظر فریقین
Abstract:
از وظایف مهم والدین، تربیت فرزندان از سنین کودکی است و یکی از اقسام آن، تربیت جنسی آنان میباشد. حفظ و تقویت حیا در دوران کودکی، در پیشگیری از ناهنجاریهای اخلاقی در سنین جوانی، نقش مستقیم دارد. در نگاشته پیشرو کوشیدیم تا راهکارهای حفظ حیا و تقویت آن را در کودکان، به روش توصیفی ـ تحلیلی با تکیه بر منابع کتابخانهای با استفاده از آیات و روایات از دیدگاه فریقین مورد بررسی قرار دهیم.
نتایج حاصل از این پژوهش، نشان میدهد که توجه دادن کودک به نظارت خداوند بر اعمال و رفتار او، زمینهسازی والدین برای رعایت حجاب، تشویق به چشم فروانداختن (غض بصر) از دیدن صحنههای حرام از دوران کودکی و سایر آموزشهای قبل از بلوغ چون آموزش اذن گرفتن در ورود به حریمهای خصوصی والدین و دیگران، ازجمله راهکارهای قرآنی برای حفظ و تقویت حیا در کودکان است. همچنین با توجه به روایات فریقین، مخفی نگاه داشتن روابط زناشویی از کودک، جدا ساختن بستر خواب کودکان، دور نگه داشتن کودک از هرگونه عامل محرک و پرهیز از خلوت کردن با جنس مخالف از راهکارهای روایی حفظ حیا در کودکان است.
References:
- قرآن کریم. ترجمۀ آیتالله ناصر مکارم شیرازی.
- ابن ابىحاتم، عبدالرحمن بن محمد (1419ق). تفسیر القرآن العظیم مسندا عن الرسول. ریاض: مکتبة نزار مصطفى الباز.
- ابنحنبل، احمد بن محمد (1416ق). مسند احمد بن حنبل. بیروت: مؤسسة الرسالة.
- ابنمنذر، محمد بن ابراهیم (1405ق). الأوسط فی السنن و الإجماع و الاختلاف. ریاض: دار طیبه.
- ابوالسعود، محمد بن محمد (1983م). تفسیر ابى السعود. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله (1417ق). المسند المستخرج على صحیح الإمام مسلم. تحقیق محمدحسن اسماعیل شافعی. بیروت: دار الکتب العلمیه.
- امینی، ابراهیم (1387). اسلام و تعلیم و تربیت. چ سوم. قم: بوستان کتاب.
- انصارى شیرازى، قدرتالله و دیگران (1429ق). موسوعة احکام الأطفال و أدلتها. قم: مرکز فقهى ائمه اطهار(ع).
- بیهقی احمد بن حسین، (1424ق)، السنن الکبری، قم، دار الکتب العلمیة.
- بیهقی، احمد بن حسین (1421ق). شعب الإیمان. قم: دار الکتب العلمیه.
- جباری، کامران و دیگران (1401). حیا از منظر قرآن و روایات و جایگاه آن در تعلیم و تربیت. تربیت اسلامی، 40، 23ـ33.
- جصاص، احمد بن على (1405ق). احکام القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- جعفر پیشهفرد، مصطفی (1388). درآمدی بر فقه مقارن. تهران: بعثه مقام معظم رهبری معاونت امور روحانیون.
- حاجیزاده، حسین و دیگران (1402). راهکارهای قرآنی و روایی در تربیت جنسی بر اساس ساختار وجودی انسان. نامه الهیات، 64، 34ـ51.
- حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله (1435ق). المستدرک علی الصحیحین. مصر: دار التاصیل.
- حر عاملى، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعة. قم: مؤسسۀ آل البیت(ع).
- حسامی، فاران (1400). تربیت جنسی کودکان (از تولد تا ۹ سالگی). چ هشتم. تهران، دانژه.
- حسینیواعظ، محبوبهسادات (1396). ضرورت و راهکارهای آموزش و ترویج حیا، عفت و حجاب در بین کودکان و نوجوانان. در: سومین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران.
- حسینی زبیدی، محمد مرتضى (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار المکتبة الحیاة.
- حکیم، سیدمحسن (1374). مستمسک العروة الوثقی. قم: دار التفسیر.
- حلی، حسن بن یوسف (بیتا). تذکرة الفقهاء. تهران: مکتبة المرتضویه.
- حمیرى، عبدالله بن جعفر (1413ق). قرب الإسناد. تصحح مؤسسة آلالبیت(ع). قم: مؤسسة آل البیت(ع)
- خاتون کرمی، نجیبه ( 1402). مبانی، اصول و اهداف تربیت جنسی در اسلام و غرب. پژوهشهای اخلاقی، 55، ص173ـ192.
- خوئی، سیدابوالقاسم (1418ق). موسوعة الإمام الخوئی. قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی.
- راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دار العلم.
- راوندى، قطبالدین (1405ق). فقه القرآن. چ دوم. قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
- سید مرتضی علمالهدی، علی بن حسین (1405ق). رسائل الشریف المرتضی. قم: دار القرآن الکریم.
- سیوطى، عبدالرحمن بن ابىبکر (1404ق). الدر المنثور. قم: کتابخانه آیتالله مرعشى نجفى.
- شاره، حسین و اشرف کیخا، ( 1402)، تربیت جنسی کودک و نوجوانان، تهران، ترانه.
- شافعی، محمد بن ادریس (1403ق). کتاب الام. بیروت: دار الفکر.
- شاهمحمدپور، صمد (1395). چگونه فرزندان با حیا داشته باشیم؟، قم، میراث انبیاء(ع).
- شبیری، اعظم (1400). بررسی آموزههای قرآن در تربیت جنسی فرزندان. مطالعات خانواده و تربیت اسلامی، 4، 63ـ90.
- شعیری، محمد بن محمد (بىتا). جامع الأخبار. نجف: مطبعة الحیدریه.
- شوشترى، محمدتقى (1415ق). قاموس الرجال. چ دوم. قم: جامعۀ مدرسین.
- شهید ثانى، زینالدین بن على (1377). شرح مصباح الشریعه. ترجمۀ عبدالرزاق گیلانى. تهران: پیام حق.
- صدوق، محمد بن على (1376). الأمالی. چ ششم. تهران: کتابچى.
- صدوق، محمد بن على (1413ق). من لا یحضره الفقیه. قم: جامعۀ مدرسین.
- صدوق، محمد بن علی (1385). علل الشرائع. قم: داوری.
- صیمری، مفلح بن حسن (1408ق). تلخیص الخلاف و خلاصة الاختلاف. قم: کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی.
- طباطبائى، سیدمحمدحسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. چ دوم. بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
- طبرانی، سلیمان بن احمد (1405ق). المعجم الصغیر. تحقیق محمد شکور بن محمود. بیروت: المکتب الاسلامی.
- طبرانى، سلیمان بن احمد (2008م). التفسیر الکبیر. اردن: دار الکتاب الثقافی.
- طبرسى، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چ سوم. تهران: ناصر خسرو.
- طبرى، محمد بن جریر (1412ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن. بیروت، دار المعرفه.
- طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین. تحقیق احمد حسینی اشکوری. چ سوم. تهران: مکتبۀ المرتضویه.
- طوسی، محمد بن حسن (1407ق). تهذیب الاحکام. تحقیق حسن موسوی خرسان. چ چهارم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- فراهیدى، خلیل بن احمد (1409ق). کتاب العین. چ دوم. قم: هجرت.
- فقیهی، علینقی (1429ق). تربیت جنسی از منظر قرآن و حدیث. قم: دارالحدیث.
- قاسمی شهری، سیدعلی (1395). علل و آثار کاهش حیا و افزایش بیحیایی و راهکارهای برونرفت از این وضعیت. دانشنامه علوم قرآن و حدیث، 6، 119ـ160.
- قاضی نعمان مغربی، نعمان بن محمد (1383ق). دعائم الإسلام. قم: مؤسسة آلالبیت(ع) لاحیاء التراث.
- قرشى، علىاکبر (1412ق). قاموس قرآن. چ ششم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- کریمی، حسین (1389). آثار فردی و اجتماعی شرم و حیا. درسهایی از مکتب اسلام، 597، 52ـ63.
- کلینی محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. قم: دارالحدیث.
- مجلسی، محمدباقر (1410ق). بحار الأنوار. بیروت: مؤسسة الطبع و النشر.
- محدث نورى، حسین بن محمدتقى، (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. تحقیق مؤسسۀ آلالبیت. قم: مؤسسۀ آل البیت(ع).
- محزونی، پریسا (1395). نقش حیا در پرورش فرزندان پاکدامن از منظر قرآن و روایات. قرآن و عترت، 5، 51ـ74.
- محمدخانی، زهرا (1403). دیدگاه اسلام در مورد حیا و راههای تقویت آن در سبک زندگی اسلامی. پژوهشهای نوین در آموزههای قرآن و سنت، 14، 123ـ138.
- مروج، حسین (1379). اصطلاحات فقهی. قم: بخشایش.
- مصطفوى، حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- معلوف، لوئیس (2000م). المنجد فی اللغة العربیة المعاصرة. بیروت: دار المشرق.
- مقدس اردبیلى، احمد بن محمد (بیتا). زبدة البیان فی أحکام القرآن. تحقیق محمدباقر بهبودی. تهران: مکتبة المرتضویه.
- مکارم شیرازى، ناصر و دیگران (1371). تفسیر نمونه. چ دهم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- موسوی، سیدعلی و جهانی، مهدی (1402). روشهای تربیت جنسی در دوره کودکی مبتنیبر سیره و سنت نبوی. امام رضا و علوم روز، 2، 156ـ179.
- نجفی، محمدحسن (بیتا). جواهر الکلام. تصحیح عباس قوچانی و دیگران. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- نجمالسادات، ساجدهسادات (1402). کتاب کودک با حیای من. قم: هاجر.
- نسائی احمد بن علی (1411ق). السنن الکبری. بیروت: دار الکتب العلمیه.
- واحدى، على بن احمد (1415ق). الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز. بیروت: دار القلم.
- واعظزاده خراسانى، محمد (1388). المعجم فى فقه لغة القرآن و سر بلاغته. تحقیق گروه قرآن آستان قدس رضوی. چ دوم. مشهد: آستان قدس رضوى.
- هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1382). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع). قم: مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت(ع).
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
aminrostami, Ali, mohammdparchvi, zahra.(2025) Strategies for Preserving and Strengthening Modesty (Haya) in Children from the Perspective of Fariqain. Marifat, 34(3), 87-98 https://doi.org/10.22034/marifat.2025.5001364
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ali aminrostami; zahra mohammdparchvi."Strategies for Preserving and Strengthening Modesty (Haya) in Children from the Perspective of Fariqain". Marifat, 34, 3, 2025, 87-98
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
aminrostami, A, mohammdparchvi, Z.(2025) 'Strategies for Preserving and Strengthening Modesty (Haya) in Children from the Perspective of Fariqain', Marifat, 34(3), pp. 87-98
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
aminrostami, A, mohammdparchvi, Z. Strategies for Preserving and Strengthening Modesty (Haya) in Children from the Perspective of Fariqain. Marifat, 2025; 34(3): 87-98