Marifat, Volume 34, Issue 2, No 321, Year 2025 , Pages 13-22

    The Qur’anic Criteria for Selecting Individuals for Social Responsibilities

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    ✍️ Younos Hasani / PhD in Qur’anic and Hadith Sciences, the Imam Khomeini Institute for Education and Research / Hasaniuones@gmail.com
    dor 20.1001.1.10236015.1404.34.2.4.4
    doi 10.22034/marifat.2025.5001546
    Abstract: 
    Given the principle of meritocracy in selecting individuals and assigning social responsibilities, whether in governmental sectors or private institutions, proper individual selection depends on awareness of traits suited to the responsibilities undertaken. The Holy Qur’an refers to "selection" using terms like istifā and ijtibā for prophets, God's friends, and some righteous individuals. Although the divine prophets represent the highest rank in the Holy Qur’an, others must also possess shared qualifications at a lower level to assume social responsibilities. This descriptive-analytical study aims to outline the Qur’anic criteria for choosing qualified individuals, concluding that faith, piety, trustworthiness, knowledge and expertise, jihadi membership, tolerance, and adherence to divine guardianship (wilāyah) are the key criteria for taking different social positions.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ملاک‌های قرآنی انتخاب افراد برای تصدی مسئولیت‌های اجتماعی
    Abstract: 
    با توجه به اصل شایسته‌سالاری در گزینش افراد و واگذاری مسئولیت‌های اجتماعی به آنها چه در بخش‌های دولتی و چه در نهادها و سازمان‌های خصوصی، انتخاب درست در گرو آگاهی از ویژگی‌هایی متناسب با مسئولیتی است که افراد متصدی آن می‎شوند. قرآن کریم از «انتخاب» با تعابیر متناظری همچون «اصطفا»، «اجتبا» و... درباره انبیا و اولیا و برخی از صالحان نام برده است؛ هرچند انبیای الهی در عالی‎ترین مراتب صفات و ویژگی‎های مطرح‌شده در قرآن می‌باشند، اما دیگران نیز در مرتبه پایین‌تری باید واجد شرایط مشترک با آنها برای بر عهده ‌گرفتن مسئولیت‌های اجتماعی باشند. پژوهش حاضر با هدف بیان ملاک‎های قرآنی انتخاب شایسته افراد با روش توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته و به این نتیجه رسیده که ایمان، تقوا، امانتداری، آگاهی و تخصص، سابقه جهاد، سعه صدر و ولایت‎پذیری ازجمله ملاک‌های قرآنی افراد برای تصدی انواع مسئولیت‎های اجتماعی می‎باشد.
    References: 
    • قرآن کریم.
    • نهج البلاغه (1414ق). قم: هجرت.
    • آرش آقاجانی، علی (1385). تبیین ویژگی‎های مدیران از دیدگاه حضرت علی در نهج البلاغه». اندیشه صادق، 24، 1ـ33.
    • ابن‌فارس، احمد بن زکریا (1404ق). معجم مقائیس اللغة. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
    • ازهری، محمد بن احمد (1421ق). تهذیب اللغة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • جوهری، اسماعیل بن حماد (1376ق). الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة. تحقیق احمد عبدالغفور عطار. بیروت: دارالملایین.
    • حویزى، عبدعلى بن جمعه (1415ق). تفسیر نورالثقلین. چ چهارم. قم: اسماعیلیان.
    • راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دارالشامیه.
    • صدوق، محمد بن علی (1362). الخصال. قم: جامعة مدرسین.
    • صدوق، محمد بن علی (1376). الامالی. چ ششم. تهران: کتابچی.
    • صدوق، محمد بن علی (1378ق). عیون اخبار الرضا. تهران: جهان.
    • صدوق، محمد بن علی (1395ق). کمال‌الدین و تمام النعمة. چ دوم. تهران: اسلامیه.
    • صدوق، محمد بن علی (1413ق). من لا یحضره الفقیه. چ دوم. قم: جامعة مدرسین.
    • طباطبائی، سیدمحمدحسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. چ دوم. بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
    • طبرسى، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چ سوم. تهران: ناصر خسرو.
    • طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین. چ سوم. تهران: مرتضوی.
    • طوسى، محمد بن حسن (1411ق). مصباح المتهجد و سلاح المتعبد. بیروت: مؤسسة فقه الشیعه.
    • طوسى، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. چ چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    • مبارکی، مریم. ویژگی‌های مدیر موفق، در: maryammobaraki.net
    • مجلسى، محمدباقر (1403ق). بحار الانوار. چ دوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413ق). الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد. قم: کنگرة شیخ مفید.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Hasani, Younos.(2025) The Qur’anic Criteria for Selecting Individuals for Social Responsibilities. Marifat, 34(2), 13-22 https://doi.org/10.22034/marifat.2025.5001546

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Younos Hasani."The Qur’anic Criteria for Selecting Individuals for Social Responsibilities". Marifat, 34, 2, 2025, 13-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Hasani, Y.(2025) 'The Qur’anic Criteria for Selecting Individuals for Social Responsibilities', Marifat, 34(2), pp. 13-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Hasani, Y. The Qur’anic Criteria for Selecting Individuals for Social Responsibilities. Marifat, 2025; 34(2): 13-22