Pages:
87-99
Receive Date: 2025/10/15
Accept Date: 2025/10/15
Abstract:
Undoubtedly, human nature inherently seeks to have desirable offspring; however, the characteristics of such offspring are a matter of dispute. Consequently, it is necessary to identify a reliable and enduring source to define these characteristics. Al-Sahifa al-Sajjadiyya, one of the rich repositories of Islamic knowledge, articulates many truths about the universe and humanity through the language of supplication to God. The primary research question is: From the perspective of Imam Sajjad (AS), what are the attributes of a desirable offspring, and what is the Qur'anic and narrative analysis of these characteristics? In addressing this main question, a secondary question is also answered: Are the other characteristics mentioned later in the supplication reconcilable with the three initial primary attributes? The objective of this descriptive-analytical research is to answer these questions by examining the passages of the 25th supplication in al-Sahifa al-Sajjadiyya. The most significant findings of this study can be summarized as follows:1. In the first passage of this supplication, Imam Sajjad (AS) enumerates three comprehensive characteristics for the desirable offspring: Long life for the offspring, righteousness, being beneficial to the parents. 2. The other characteristics mentioned in subsequent passages of the supplication, serving as detailed explanations following the general ones, ultimately refer back to these three overarching attributes.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیلی قرآنی از ویژگیهای فرزند مطلوب از منظر امام سجاد(ع) در دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه
Abstract:
بیشک انسان فطرتاً بهدنبال داشتن فرزند مطلوب خویش است، اما ویژگیهای فرزند مطلوب مورد اختلاف است. پس ناگزیر باید منبعی معتبر و پایدار برای معرفی این ویژگیها یافت. «صحیفة سجادیه» که یکی از منابع سرشار معرفتی اسلام است، حقایق بسیاری را از جهان هستی و انسان با زبان مناجات با خداوند بیان کرده است. اکنون، پرسش آن است که از منظر امام سجاد(ع)، فرزند مطلوب چه خصوصیتهایی دارد و تحلیل قرآنی و روایی این ویژگیها چگونه است؟ ضمن پاسخگویی به پرسش اصلی، پرسشی فرعی را نیز پاسخ دادهایم: آیا ویژگیهای دیگری که در ادامة دعا ذکر شدهاند، قابل انطباق با سه ویژگی نخستین هستند؟ هدف از این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، پاسخگویی به این پرسشها با استفاده از فرازهای دعای 25 صحیفة سجادیه است. مهمترین یافتههای این پژوهش را میتوان چنین خلاصه کرد: 1. امام سجاد(ع) در فراز نخست از این دعا، سه ویژگی فراگیر را برای فرزند مطلوب برشمردهاند: الف. طول عمر فرزند؛ ب. صالح بودن؛ ج. نافع بودن برای والدین؛ 2. ویژگیهای یادشده در فرازهای دیگر دعا، از باب تفصیل بعد از اجمال، بههمان سه ویژگی کلی باز میگردند.
References:
- قرآن کریم.
- صحیفه سجادیه (1398). ترجمۀ محمدمهدی رضایی. چ دوم. قم: جمال.
- ابنشعبه حرانی، حسن بن علی (1404ق). تحف العقول عن آل الرسول(ره). چ دوم. قم: جامعۀ مدرسین.
- ابنعاشور، محمدطاهر (1420ق). تفسیر التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابنعاشور. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
- پاینده، ابوالقاسم (1382). نهج الفصاحه. چ چهارم. تهران: دنیای دانش.
- ثعلبی، احمد بن محمد (1422ق). الکشف و البیان المعروف بتفسیر الثعلبی. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- چراغی کوتیانی، اسماعیل (1397). بحران خاموش: واکاوی جامعهشناختی علل فرهنگی ـ اجتماعی کاهش باروری در ایران. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
- حسنی، محمدرضا و دیگران (1398). عوامل مؤثر بر تعداد ایدهآل فرزندان در خانواده در استان سیستان و بلوچستان. مطالعات جمعیتی، (5)2، 91ـ125.
- حمیری، عبدالله بن جعفر (1413ق). قرب الإسناد. قم: مؤسسة آلالبیت.
- خزاز رازی، علی بن محمد (1401ق). کفایة الأثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر. قم: بیدار.
- خسروی، زهره و دیگران (1402). ارزشهای والدگری، والد خوب از منظر فرزندان و فرزند ایدهآل از منظر والدین: یک مطالعه کیفی. مطالعات زن و خانواده، (11)29، 158ـ190.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دار القلم.
- زمخشری، محمود بن عمر (1407ق). الکشاف. چ سوم. بیروت: دار الکتاب العربی.
- سقای بیریا، محمدجواد (1403). درآمدی بر فلسفة فرزندآوری در آیات و روایات. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و دبیرخانة حمایت از طرحهای پژوهشی.
- سیدقطب (1425ق). فی ظلال القرآن. چ سی و پنجم. بیروت: دار الشروق.
- صادقیان کاخکی، غلامرضا (1394). کارکردهای افزایش جمعیت از منظر قرآن کریم و روایات. مشهد: دانشگاه علوم و معارف قرآن.
- صدوق، محمد بن علی (1362). صفات الشیعه. تهران: اعلمی.
- صدوق، محمد بن علی (1413ق). من لا یحضره الفقیه. قم: جامعۀ مدرسین.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. چ دوم. بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات.
- طبرسی، فضل بن حسن (1412ق). تفسیر جوامع الجامع. قم: مرکز مدیریت حوزۀ علمیه.
- طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چ سوم. تهران: ناصر خسرو.
- عاملی کفعمی، ابراهیم بن علی (1405ق). مصباح کفعمی. چ دوم. قم: دار الرضی.
- فتال نیشابوری، محمد بن احمد (1375). روضة الواعظین و بصیرة المتعظین. قم: شریف الرضی.
- فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق). التفسیر الکبیر. چ سوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- قطبالدین راوندی، سعید بن هبةالله (1407ق). الدعوات. قم: مدرسه امام مهدى(ره).
- کبیر مدنی شیرازی، سیدعلیخان (1409ق). ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. چ چهارم. قم: دار الکتب الاسلامیه.
- مدرسی، محمدتقی (1419ق). من هدی القرآن. تهران: دار محبی الحسین.
- مرتضی زبیدی، محمد بن محمد (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر.
- مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) (1382). درایة النور. نسخه 2/1.
- مصباح یزدی، محمدتقی (1394). اخلاق در قرآن. چ هشتم. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
- مصباح یزدی، محمدتقی (1399). انسانشناسی در قرآن. تنظیم و تدوین محمود فتحعلی. چ هفتم. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
- مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413ق). الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. قم: کنگرۀ شیخ مفید.
- مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (1371). تفسیر نمونه. چ دهم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- میبدی، احمد بن محمد (1371). کشف الاسرار و عدة الابرار. تهران: امیرکبیر.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Saqqay-i Biriya, Mohammad Javad.(2025) A Qur'anic Analysis of the Characteristics of the Desirable Offspring from the Perspective of Imam Sajjad (AS) in the Twenty-Fifth Supplication of al-Sahifa al-Sajjadiyya. Marifat, 34(4), 87-99 https://doi.org/10.22034/marifat.2025.5001674
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mohammad Javad Saqqay-i Biriya."A Qur'anic Analysis of the Characteristics of the Desirable Offspring from the Perspective of Imam Sajjad (AS) in the Twenty-Fifth Supplication of al-Sahifa al-Sajjadiyya". Marifat, 34, 4, 2025, 87-99
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Saqqay-i Biriya, M.(2025) 'A Qur'anic Analysis of the Characteristics of the Desirable Offspring from the Perspective of Imam Sajjad (AS) in the Twenty-Fifth Supplication of al-Sahifa al-Sajjadiyya', Marifat, 34(4), pp. 87-99
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Saqqay-i Biriya, M. A Qur'anic Analysis of the Characteristics of the Desirable Offspring from the Perspective of Imam Sajjad (AS) in the Twenty-Fifth Supplication of al-Sahifa al-Sajjadiyya. Marifat, 2025; 34(4): 87-99