Ma`rifat

بررسى تعلیم و تربیت جوامع بر مبناى ایدئولوژى و باورهاى تاریخى، ضمن تحلیل و یا تطبیق آن با سایر دیدگاه ها و مکاتب، تجربه اى مفید در راستاى دست یابى به الگوى مناسب، بالنده و پیشرفته مبتنى بر باورهاى تربیتى یک جامعه است. از این رو، نوشتار حاضر با هدف تحلیل و تبیین آراء تربیتى ملّااحمد نراقى (دانشمند ایرانى و اسلامى) و مقایسه آن با دیدگاه هاى جان دیویى (شارح و مفسّر بزرگ پراگماتیسم) به تحقیق در این زمینه پرداخته است. براى نیل به اهداف تحقیق، از روش تطبیقى و تحلیل اسناد به منظور جمع آورى، توصیف و مقایسه داده ها استفاده شده است. پس از بررسى و مقایسه آراء این دو اندیشمند بر اساس مبانى، مکاتب و سیر تاریخى، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که دیدگاه نراقى در مقایسه با دیویى تفاوت ها و تشابهاتى دارد. مبناى اختلاف نظر این دو اندیشمند، در نگاه ایشان به انسان به عنوان موضوع تربیت است. نراقى انسان را موجودى مرکب از روح و جسم و دیویى آن را مادى محض مى داند. یافته هاى تحقیق در زمینه مبانى، بالطبع اهداف، محتوا و روش هاى تربیتى ایشان را تحت تأثیر خود قرار داده است، هرچند وجوه تشابهى در روش ها و بیان سلسله اهداف وجود دارد که در متن مقاله بدان پرداخته شده است.