سرمقاله

فناوری هسته‌ای

لازمه زیست اجتماعی در سطح جامعه بین المللی، ارتباط و همکاری متقابل اعضای اصلی این جامعه یعنی دولت ها و سازمان های بین المللی در زمینه های گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فناوری، علمی و... است. به موازات پیشرفت زندگی اجتماعی و به هم تنیدگی منافع کشورها، همکاری و همبستگی اعضا گسترش یافته است. به یقین امروز نه تنها هیچ کشوری نمی تواند در انزوای کامل و بدون ارتباط با جهان به سر برد، بلکه لازمه پیشرفت و امنیت و رفاه اجتماعی، حضور فعال و مؤثر در روابط بین المللی می باشد. منافع ملی و مصالح اسلامی ما نیز اقتضا می کند تا در عرصه روابط بین المللی، ضمن حضور گسترده، با پرهیز از برخورد منفعلانه، با اصول سه گانه «عزّت، حکمت و مصلحت»، بر ارزش های دینی و ملی خود پای فشریم.

بر همین اساس، معاهدات و قراردادهای بین المللی، بلکه کلیه قراردادها، مشروط به آنکه مخالف با موازین اسلامی نباشند، در فقه اسلامی از جایگاه رفیعی برخوردار بوده، منشأ الزامات حقوقی هستند. از جمله اصول حاکم بر روابط بین الملل، عدالت خواهی و عدالت گستری، عزّت اسلامی و نفی سلطه بیگانگان و مصلحت امت اسلامی است.

اینک پرسشی که برای هر ایرانی مسلمان و یا هر انسان آزاده ای مطرح می شود این است که:

1. اگر فناوری هسته ای و داشتن سلاح هسته ای به منظور آمادگی برخورد با دشمنان و به اصطلاح، در راستای دکترین بازدارندگی است، لازم است اولا، روابط بین الملل را بر اساس عدالت پایه گذاری کرد تا صلح و امنیت بین الملل جایگزین خشونت و ستیز شود. ثانیاً، خلع سلاح عمومی در سطح جهان و قبل از همه، نسبت به کشورهای ستیزه جو و تجاوزگر مانند اسرائیل غاصب و آمریکا صورت گیرد. ثالثاً، دکترین بازدارندگی اختصاصی به چند کشور ابرقدرت ندارد، بلکه کشورهای دیگر، که در معرض تهاجم هستند، نیاز بیشتری به عملی ساختن آن دارند. بر همین اساس، قرآن کریم، جامعه مؤمنین و امت اسلامی را به کسب قدرت هر چه بیشتر فرامی خواند، امّا نه برای ستیزه جویی یا کشورگشایی بلکه به منظور بازدارندگی دشمنان دین و انسانیت «وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّة وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّکُمْ (انفال: 60) بر اساس این ادله، اصل پیمان N.P.T ناعادلانه است.

2. اگر فناوری هسته ای به منظور استفاده، صلح جویانه است، همان طور که سیاست جمهوری اسلامی ایران است و به همین دلیل داوطلبانه نظارت های آژانس بین المللی انرژی هسته ای را فراتر از تعهدات حقوقی خود پذیرفته ایم، پس چرا ملت ما باید از این فناوری محروم بماند. ما ضمن احترام به هدف اساسی در پیمان N.P.T، که مهار کردن گسترش سلاح های هسته ای و حفظ صلح و امنیت بین المللی است، به اجرای همه مفاد آن از جمله ماده 4 بند یک تأکید می کنیم که اشعار می دارد: «هیچ یک از مواد این پیمان به نحوی تفسیر نخواهد شد که به حقوق غیرقابل انکار هر یک از اعضای صلح جویانه بدون هر نوع تبعیض و بر اساس مواد 1 و 2 این پیمان، خللی وارد نماید»، بلکه «همه اعضای این پیمان متعهد می شوند که تبادل هرچه سریع تر تجهیزات، مواد، دانش و اطلاعات فنی را جهت مصارف صلح جویانه انرژی هسته ای تسهیل نموده و حق شرکت در این مبادلات را دارا شوند.» (بند 2)

آمریکا و کشورهای اروپایی با نقض N.P.T، نه تنها کاربرد صلح جویانه انرژی هسته ای را برای ما تسهیل نکردند، بلکه با آن مخالفت کردند. آیا با پیمان شکنان، عقد قرارداد خلاف عقل و منطق نیست؟ چگونه است که آمریکا برای تأمین برق، بیش از یکصد نیروگاه اتمی دارد و باز هم در حال احداث شمار زیادی نیروگاه هسته ای است، امّا جمهوری اسلامی حتی از داشتن یک نیروگاه هسته ای باید محروم باشد. چطور فرانسه بیش از 75% نیروی برق خود را از این طریق تأمین می کند! ولی دیگران این حق را ندارند؟

3. سرانجام این که توقف غنی سازی از سوی ایران، خواب شیرینی است که اروپایی ها، آمریکا و اسرائیل می بینند و این خواب هرگز تعبیر نخواهد شد. مسئولان نظام اسلامی ایران نیز باید بدانند همان طور که حضرت امام خمینی(رحمه الله) فرمودند: «این طور نیست که اگر ما در مقابل دشمنان عقب نشینی کنیم، آن ها دست از ما می کشند، بلکه اگر ما یک قدم عقب نشینی کنیم، آن ها ده قدم جلو می آیند.»

دست اندرکاران سیاست خارجی و مسئولان تصمیم ساز جمهوری اسلامی باید بدانند که اتهامات واهی و فزون طلبی استکبار هرگز پایان نخواهد یافت. چنان که قرآن کریم می فرماید: « وَلَن تَرْضَی عَنکَ الْیَهُودُ وَلاَ النَّصَارَی حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ...» (بقره: 120)، جنجال های اخیر برای جلوگیری از فناوری هسته ای ما، نتیجه فشارهای سیاسی آمریکا و صهیونیسم بین الملل است و فاقد وجاهت حقوقی است. از این رو، ملت و دولت ما نگران ارجاع پرونده هسته ای خود به شورای امنیت نیستند. چون اولا، همیشه احتمال این برخورد سیاسی و گزینشی و غیرحقوقی وجود دارد، حتی اگر ما از تمام اقدامات هسته ای خود صرف نظر کنیم. ملت ما صدور قطعنامه های متعدد و مکرر سازمان ملل متحد در زمان جنگ تحمیلی را از یاد نخواهند برد. ثانیاً، توصیه یا تحریم یا توسل به زور نهایت اقدامات شورای امنیت است که در مورد کشور ما، تجربه و بازتاب و پاسخ منفی آن بارها آزموده شده است.

پس، دولت کریمه اسلامی، ضمن تأکید بر موازین بین المللی و رعایت معاهدات، و اطلاع رسانی و شفاف سازی سیاست صلح طلبی و عدم ستیزه جویی جمهوری اسلامی ایران، با عزّت اسلامی و غیرت علوی و روحیه حسینی، هیمنه و ابُهت استکبار جهانی را بشکند که خدا یار و پشتیبان امت و دولت اسلامی است.

دبیر گروه حقوق