معرفت

جهاد اقتصادى؛ از نگاهى دیگر

همه‏ساله در آغاز سال نو، نماد نیاز و جهت‏گیرى کلان کشور از سوى رهبر فرزانه، هشیار و بصیر انقلاب بیان مى‏شود. سال جارى نیز به «سال جهاد اقتصادى» نام‏گذارى گردید. این جهت‏گیرى کلى، کاملاً به صورت ماهرانه و مدبّرانه از سوى رهبر فرزانه انقلاب از حرکت «اصلاح الگوى مصرف» و «همت مضاعف و کار مضاعف» آغاز، و اینک به «جهاد اقتصادى» رسیده است؛ چراکه در «دهه پیشرفت و عدالت»، چاره‏اى جز تلاش جهادگونه در همه عرصه‏ها، به ویژه در عرصه اقتصاد نیست.

     در این زمنینه، توجه به نکاتى چند بایسته است:

1. واژه «جهاد» از واژگان و نمادهاى مقدس در اندیشه دینى است که به تلاش‏هاى مخلصانه‏اى اطلاق مى‏شود که با انگیزه الهى و با همه ظرفیت و توان و امکانات صورت گیرد و موجبات استقلال اقتصادى و استغناى کشور از بیگانگان گردد.

2. در اندیشه دینى، «جهاد اقتصادى» عامل مهم کسب استقلال و عزّت نظام و جامعه اسلامى است؛ زیرا مردم و جامعه‏اى که جهادگونه در همه عرصه‏ها و به ویژه در عرصه اقتصاد، آن هم با انگیزه خدایى فعالیت مى‏کنند، چنین جامعه‏ اى خودکفا و مستقل است و به بیگانگان وابسته نیست؛ زیرا حاصل دسترنج تولیدات خویش را خود مصرف مى‏کند.

3. در «جهاد اقتصادى» هم باید به جنبه‏هاى اثباتى موضوع مثل پیشرفت علم و فناورى و تولیدات بیشتر و بیشتر، البته با کیفیت بالاتر، توجه کرد و هم به جنبه‏هاى سلبى آن، نظیر پرهیز از اسراف، تبذیر و کاهش وابستگى به واردات و کنترل مصرف کالاهاى خارجى و... .

4. «جهاد اقتصادى» نیازمند بازشناسى همه ظرفیت‏ها، امکانات و منابع، اعم از مادى و انسانى و بهره‏ورى حداکثرى از آنهاست.

5. «جهاد اقتصادى»، نیازمند عزم و جهاد ملى، بهره‏گیرى از همه ظرفیت‏هاى نظام اسلامى و امکانات و نیز همسویى، انسجام و هماهنگى همه سازمان‏ها و نهادهاى دولتى و خصوصى است. دست شستن از لجاجت، مچ‏گیرى‏هاى بى‏حاصل، خدمت بامنّت، خودمحورى و خودبینى است. جهاد نیازمند از «خود»گذشتگى، تحمل، مدارا، گذشت، «ایثار» و به معناى واقعى کلمه، «جهاد» است. در واقع، جهاد اقتصادى، همچون جهاد نظامى، نیازمند آمادگى، از خودگذشتگى و داشتن فرمانده و رهبر واحد است که بدون اذن فرمانده، کوچک‏ترین حرکت خودخواهانه موجب نابودى نیروهاى خودى است و بدون اذن او به قلب دشمن تاختن و به خیال خود تهور و بى‏باکى نشان دادن، خودکشى محض است.

6. در «جهاد اقتصادى» یکى از اصول مهم، اصل کارآفرینى است. نباید به بهره‏گیرى از منابع موجود اکتفا کرد. باید «کار» را آفرید و «کار»هاى نوئى ایجاد و خلق کرد. در اقتصاد بسنده کردن به منابع موجود خدادادى و ثروت‏هاى ملى زیرزمینى، و بهره‏گیرى از آنها، هرگز مصداق جهاد در راه خدا نیست. باید منابع جدید خلق و ابداع کرد و از آنها بهره حداکثرى برد.

7. در «جهاد اقتصادى» پرهیز از اسراف و تبذیر و رعایت اصل صرفه‏جویى در بهره‏گیرى از امکانات و منابع یک اصل ملى و خدشه‏ناپذیر است. باید در کنار تولید حداکثرى، مصرف را قاعده‏مند و ضابطه‏مند کرد.

8. در «جهاد اقتصادى»، توجه به افزایش حداکثر ظرفیت تولید و افزایش بهره‏ورى از منابع موجود و پرهیز از مصرف‏زدگى و مصرف‏گرایى اصلى ضرورى و لازم است. باید با بهره‏گیرى از همه سازوکارهاى موجود، از اتلاف منابع خدادادى و تولیدى جلوگیرى کرد. باید تولید کرد و تولید و تولید و تلاش کرد و تلاش و تلاش ... .

9. رمز و راز دیگر «جهاد اقتصادى»، خدمت‏رسانى بى‏منّت و تلاش بى‏وقفه براى نیل به آزادى و استقلال کشور و نظام اسلامى است. اصولاً در نظام ولایى و اسلامى، خدمت‏رسانى یک وظیفه و تکلیف الهى است. انجام وظیفه، منّت‏بردار نیست.

10. جهت، مسیر و مقصد همه حرکت‏ها و تلاش‏ها در نظام اسلامى، باید خدامحورى و حاکمیت ارزش‏هاى دینى و الهى باشد  

رمز و راز ماندگارى کارها، اصل انجام تکالیف الهى و وظایف دینى در سایه نظام ولایى و تلاش براى ظهور منجى عالم

 بشریت است. در واقع، جهاد اقتصادى باید براى زمینه‏سازى ظهور منجى باشد. همه حرکت‏هاى فرهنگى، سیاسى،

 اجتماعى و اقتصادى باید براى برپایى عدالت و حاکمت ارزش‏هاى دینى و در مسیر تحقق جامعه مهدوى و تحقق حیات طیبه دینى باشد.

     به امید آن روز

دبیر گروه