بررسي و نقد انديشة «فرزند كمتر، زندگي بهتر» در جامعة معاصر ايران با رويكرد اسلامي

سال بيست و هفتم ـ شماره 245 (ويژة جامعه‌شناسي)

علی ملکوتی‌نیا / دانشجوی دکتری دانشگاه قرآن و حدیث                                                                               Alim2200@gmail.com

زینب‌سادات نیکویی روزبهانی / دانشجوی کارشناسی علوم حدیث دانشگاه قرآن و حدیث                                    Z.sadat@mihanmail.ir

دريافت:18/8/96                    پذيرش: 30/1/97

چکیده

تحولات اخیر جمعیتی کشور بیش از هر عاملی، ریشه در باورها، ارزش‌ها و نگرش‌های زوجین نسبت به فرزندآوری دارد؛ زيرا تصمیم به فرزندآوری یا بی‌میلی به آن، کُنشی معنادار است که به صورت تصادفی رخ نمی‌دهد، بلکه مبتنی بر پنداشت‌ها و متأثر از پیش‌فرض‌هایی است.

هدف این نوشتار بررسی و ارزیابی اندیشة «فرزند کمتر، زندگی بهتر» است؛ اندیشه‌ای که نقش مهمی در بی‌میلی خانواده‌های ایرانی به فرزندآوری دارد. نویسندگان در این زمينه می‌کوشند ضمن کشف خاستگاه این اندیشه، زمینه‌ها و انگیزه‌های ظهور و رشد آن را در جامعة معاصر ایران پی‌گیری کنند. «گسترش اندیشه‌های مالتوسي»، «رشد استقلال‌خواهی زنان» و «رشد باورهای فردگراییِ افراطی»، از جمله زمینه‌ها و انگیزه‌های مهمی است که پژوهش حاضر، با روش اسنادی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی به شرح و نقد آنها می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها: فرزند کمتر، زندگی بهتر، فرزندآوری، افزایش جمعیت، کنترل جمعیت، اندیشه‌های مالتوسي، استقلال‌خواهی زنان، فردگرایی افراطی.