معرفت

سال بیست و هفتم ـ شماره 248 (ویژة کلام)

استدلال برای آموزة «توحید»
بررسی، تحلیل و مقایسه دیدگاه علامه طباطبائی و ابن میمون
حسن دین پناه / دانشجوی دکتری ادیان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    hasandinpanah@gmail.com
دریافت: 25/11/96                    پذیرش: 11/4/97

چکیده
آموزة «توحید» از جملة اصل های مورد تأکید همة ادیان الهی بوده و در میان آنها، تنها یهودیت و اسلام دارای توحید خالص و ناب هستند. ازآنجاکه ابن میمون در یهودیت و علامه طباطبائی در امامیه، نقش بسزایی در شکوفا کردن تعالیم دینی داشتند، این مقاله به روش تطبیقی ـ تحلیلی، پس از ارائة دیدگاه های این دو دانشمند بزرگ از براهین توحید، نقاط اتفاق و اختلاف آنان را بیان، مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. تنها استدلال ابن میمون برای توحید، بساطت ذات الهی است. اما با وجود اینکه مهم ترین برهان علامه طباطبائی، صرافت وجود الهی است، ولی برهان بساطت و براهین دیگر را نیز برای توحید اقامه کرده است. ابن میمون، اشکالاتی بر براهین توحید وارد کرده است که این تحقیق بیانگر آن است که هیچ یک از آنها، بر تقریرهای علامه طباطبائی از برهان تمانع و تغایر وارد نیست.
کلیدواژه ها: توحید، علامه طباطبائی، ابن میمون، براهین توحید، صرافت، بساطت، تمانع.