معرفت

سال بیست و هفتم ـ شماره 248 (ویژة کلام)

فرح رامین/ دانشیار گروه فلسفه دانشگاه قم                                                                                                                     f.ramin@qom.ir

فاطمه اکبرزاده نجار/ کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم                                                     f.akbarzadeh7070@gmail.com

دریافت: 19/12/96                    پذیرش: 23/4/97

چکیده

«فطرت»، امری تکوینی و جزئی از سرشت انسان است که به بعد روحی و معنوی او مربوط می شود. در وجود این فطرت الهی، که زمینه ای برای خداجویی و خداشناسی فطری است، در میان متفکران اسلامی اختلافی نیست. به نظر می رسد، اختلاف بر سر چگونگی راهکارها، و روش ها، در اثبات فطرت و ویژگی های امور فطری و رابطه آن با دین است. ازاین رو، تقریرهایی متنوع و تا حدی متفاوت در آثارشان وجود دارد. این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی بر آن است که با استناد به دیدگاه اندیشمندان معاصر اسلامی ، که برگرفته از قرآن و سنت الهی است، به اثبات وجود فطرت و جایگاه آن بپردازد.           
یافته های پژوهش نشان می دهد که اندیشمندان اسلامی، برای وجود فطرت در آدمی، از راهکارهایی همچون شهود باطنی و عرفانی، شواهد تاریخی و تجربی، ادله عقلی و نقلی استفاده کرده اند که مهم ترین آن، استدلال عقلی است و سایر راهکارها تأییدی بر آن محسوب می شود.

کلیدواژه ها: فطرت، امام خمینی ره، آیت الله مصباح، علامه طباطبائی، آیت الله شاه آبادی، شهید مطهری، آیت الله جوادی آملی.