معرفت

سال بیست و هفتم ـ شماره 250 (ویژة فلسفه)

محمود نمازی / استادیار مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    namazi@qabas.net
سیدامین الله احمدیانی مقدم / سطح سه حوزه علمیه و کارشناس فلسفه مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره    ahmadiani624@gmail.com
دریافت: 2/2/97                    پذیرش: 17/5/97
چکیده
بحث از انسان به عنوان یکی از سه محور مهم فلسفه در کنار خدا و جهان، همواره مورد توجه مکاتب فلسفی جهان قرار گرفته است. همچنین یکی از مهم ترین سؤالاتی که حول محور انسان از قدیم الایام مورد توجه بوده است، سؤال از ماهیت و چیستی انسان می‏باشد. آیت الله مصباح معتقد است که انسان علاوه بر عنصر مادی، دارای بعد روحانی می‏باشد، که البته همین بعد روحانی، اصل و حقیقت انسان می‏باشد. وی معتقد است که انسان‏ها دارای سرشت و طبیعت مشترک هستند که هم در حوزة میل و گرایش و هم در آگاهی و شناخت انسان مطرح می‏باشد؛ اما ژان پل سارتر فیلسوف فرانسوی، معتقد است که انسان‏ها هیچ گونه سرشت مشترکی ندارند. چیستی او از پیش تعیین شده نیست. انسان، ازآنجا که فاقد هرگونه ماهیت و تعریف پیشینی است، آزاد است؛ بلکه برابر با آزادی است. در این مقاله دو دیدگاه متفاوت دربارة ماهیت انسان از این دو فیلسوف به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
کلیدواژه ها: ماهیت انسان، سرشت مشترک انسانی، آزادی، سارتر، آیت الله مصباح.