معرفت

سال بیست و هشتم ـ  شماره چهارم، پیاپی 259 (ویژة فلسفه)

سیدمحمدحسین میردامادی / دانشجوی دکتری فلسفة اسلامی دانشگاه اصفهان     Smhm751@yahoo.com
سیدعلی ملکیان/ دانش پژوه کارشناسی ارشد فلسفه مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره     sam61783@yahoo.com
دریافت: 07/10/97                    پذیرش: 11/03/98
چکیده
الفاظ قرآن که آخرین صور نازلة حقایق آن هستند، دارای قواعد زبان شناختی و وجودشناختی خاص خود می باشند. میان الفاظ، معانی و حقایق قرآن ارتباط وجود دارد، و وجود انسان، هستی و قرآن با یکدیگر تناسب دارند. با دریافت این تناسب فلسفة تأویل و نیز روش تفسیری صدرالمتألهین روشن تر می شود و نیز افق هایی از روش استفاده از قرآن گشوده می شود. هدف پژوهش تبیین جایگاه لفظ، معنی و حقیقت در قرآن از نظر صدرالمتألهین است، و روش آن، توصیفی همراه با تحلیل در مباحث وجودی است. از مهم ترین یافته های پژوهش توجه به تمایز ماهوی قرآن از سایر متون (اعم از وحیانی و بشری) است؛ چراکه قرآن متنی نازل یافته از حقیقت و رقیقة آن حقیقت و متناظر با وجود انسان کامل و هستی است. لذا لفظ، معنی (مفهوم) و حقیقت آن، سه مرتبة وجودی مرتبط باهم و هماهنگ با کل هستی است. با تلفیق اجزای این نگاشته به چگونگی راه یافتن به منطق تأویلی قرآن از خلال آثار صدرالمتألهین اشاره شده است.
کلیدواژه ها: الفاظ قرآن، معانی قرآن، حقایق قرآن، تأویل، انسان و قرآن، صدرالمتألهین.