معرفت

سال بیست و هشتم ـ شماره پنجم، پیاپی 260 (ویژة ادیان)

بهزاد قاسمی/ استادیار دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام     ghasemi.b@ihu.ac.ir
دریافت: 04/11/97                    پذیرش: 25/03/98
چکیده
مقاله حاضر تلاش می‏کند، سیر نهضت‏های انقلابی ـ اصلاحی و جنبش مقاومت در تاریخ اسلام و مسیحیت را بررسی کرده و زمینه‏های افراط‏گرایی و تروریسم در دین اسلام و الهیات مسیحی را تبیین کند. نهضت‏های انقلابی و موضوع مقاومت در دو دین، دارای اهمیت هستند؛ همچنین بسترهای افراط‏گرایی و تروریسم در متون دینی اسلام و الهیات مسیحی، از مباحث مهم و درخور توجه بوده است. پژوهش ضمن بررسی نهضت انقلابی در دین اسلام و مسیحیت، کوشش می‏کند، با خوانشی از مبانی افراط‏گرایی و تروریسم در تاریخ اسلام و الهیات مسیحی را نشان دهد. این نوشتار با روش تحلیلی ـ توصیفی درصدد پاسخ دهی به این سؤال اساسی است که ماهیت نهضت‏های انقلابی در تاریخ اسلام و تاریخ مسیحیت چگونه بوده است؟ و افراط‏گرایی و تروریسم در اسلام و الهیات مسیحی چه فرایندی داشته است؟ نگارنده بر این باور است که این دو، در مبانی دینی و کارکردهای الهیات در این دو موضوع تفاوت مبنایی ندارند؛ یعنی ادیان الهی در فطرت، انقلابی و آزادی خواه بوده و ضدتروریسم هستند؛ زیرا در هر دو دین و دال‏های گفتمانی شکل گرفته در تاریخ اسلام و مسیحیت نهضت‏های مقاومت را تجربه کرده‏اند. همچنین اندیشه هر دو دین، با افراط‏گرایی مخالف بوده و تروریسم ناشی از مسائل سیاسی بوده و ریشه دینی و اندیشه ای ندارد.
کلیدواژه ها: نهضت انقلابی، افراط گرایی، دین اسلام، الهیات مسیحی، جنبش.