معرفت شماره 264-آذر 1398

روح الله شهریاری / دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه معارف اسلامی     Roohollah127@gmail.com
دریافت: 31/2/98                    پذیرش: 19/7/98
چکیده
عوامل و موانع زیادی در فرایند تربیت دینی دخیل اند. یکی از این موانع شیطان است. تبیین حدود مانعیت شیطان در فرایند تربیت دینی ما را در تحقق اهداف تربیتی و کاربست صحیح روش های آن یاری می رساند. ازهمین روی این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی حدود مانعیت شیطان در تربیت دینی و راه های مقابله با آن از منظر قرآن را مدنظر قرار داده است، تا راهنمای عمل مربیان تربیتی باشد. نتیجه این بررسی نشان می دهد، شیطان از طرق مختلف مانند: ایجاد ترس، تزیین گناهان، فراموشی یادخدا و برانگیختن آرزوها، به مداخله تربیتی پرداخته و آثار سوء تربیتی مانند: گمراهی، شرک به خدا، هوسرانی و گناه را در متربی بر جای می گذارد. از سوی دیگر، با بررسی آیات بیانگر نقش زیربنایی اراده و اختیار انسان در شکل دهی شخصیت دینی، این نکته حاصل شد که عملکرد شیطان مستقل از اراده انسان و عاملی در عرض آن نیست، بلکه حیث تأثیرگذاری آن دو بعد شناختی و عاطفی انسان است. در نتیجه مداخله تربیتی او از طریق ایجاد زمینه های تربیتی منفی و از بین بردن زمینه های تربیتی مثبت در این دو ساحت وجود انسان است.
کلیدواژه ها: تربیت دینی، شیطان، عامل، مانع.