تحلیل معناشناختی «رضوان» در قرآن کریم

سال بيست و هشتم ـ  شماره دهم، پياپي 265 (ويژة علوم قرآني)

یونس حسنی/ کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره     uhasani@mihanmail.ir
دريافت: 21/12/97                    پذيرش: 7/4/98
چکيده
واژة رضوان از واژه‌های کلیدی در نظام معنایی قرآن کریم است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی و با رویکرد معناشناختی به ‌بررسی ماده «رضوان» و تحلیل حوزه معنایی آن در قرآن می‌پردازد. «رضوان» بر محور همنشینی با «رحمت»، «مغفرت»، «فضل»، «تقوا» و در سطح جانشینی با «فوز»، «فلاح» و «قرب» پیوند معنایی دارد. واژة «حب» همسو با رضوان است؛ چنانچه واژگان متقابل با رضوان «سخط»، «مقت» و «غضب» می‌باشد. تحلیل معنایی رضوان در قرآن نشان می‌دهد این واژه کاملاً جنبة ‌روحانی و معنوی داشته و اختصاص به ‌خداوند متعال دارد. واژه رضوان در جهان‌بینی قرآن کریم نشان‌دهندة بالاترین مرتبه ‌تکاملی است که یک انسان می‌تواند در راستای تحقق هدف آفرینش خود و تشریع الهی به ‌آن دست‌ یابد.
كليدواژه‌ها: معناشناسی، رضوان الهی، حوزه معنایی، رضوان بر محور همنشینی، رضوان در سطح جانشینی، نظام معنایی قرآن.