معرفت

یکی از رویکردهای مفسران عصری، با هدف کاربست و تطبیق آیات هم سیاق آیة اکمال در قرآن، رویکرد تفسیر فرهنگی است. برخی از مفسران با اشاره به تحولات گوناگون معنای نعمت ذیل این آیه، در طراحی الگویی ساختاری، برای اثبات معنای نعمت به معنی «ولایت الهی» تلاش کرده اند. پژوهش پیش رو با روش توصیفی ـ تحلیلی سیر تطور معنای نعمت را با تأکید بر آراء مفسران، به ویژه با نگاه عصری و تفسیر فرهنگی بررسی می کند. مهم ترین یافته های پژوهش حاکی است که مفسران در تفاسیر فرهنگی از طریق تأکید بر ضرورت تشریع احکام توسط پیامبر برچیده شدن پدیده نسخ بعد از نزول این آیه را نتیجه گرفته اند. لذا مانایی آموزه های قرآنی، اکمال دین و همچنین واکاوی شبکه ارتباطی آیات مراد از نعمت در آیة مذکور به معنای ولایت و تطبیق آن با ولایت امیرمؤمنان علی را به عنوان مصداق برتر تأیید می کند. از منظر نگارندگان این پژوهش، مبنای معناشناختی و مصداق شناختی نگره مذکور محل بررسی و بازاندیشی است. اختصاص و محدود کردن نعمت به مراسم حج به تضییع محتوا و پیام آیه می انجامد و تبعات عدم فهم دقیق تر آیه را به دنبال دارد. از جمله راهبردهای مفسران تفسیر فرهنگی، بیان معانی گسترده تر نعمت از جمله اسلام و شناخت با توجه به تفسیر روشمند آیات و اصل فرازمانی و فرامکانی بودن قرآن است.