معرفت

واژۀ «قانت» از واژگان مهم و کلیدی در نظام معنایی قرآن کریم است که بسامد تکرار نسبی آن نماد اهمیت و جایگاه معنایی مهم آن در شبکۀ مفهومی کتاب خداوند است. این نوشتار می کوشد ضمن تحلیل جایگاه واژۀ «قانت» در قرآن کریم با استفاده از روش معناشناسی توصیفی و هم زمانی، مفهوم این واژه را تبیین و مؤلفه های معنایی آن را از قرآن کریم استخراج کند. حاصل این تحقیق نشان می دهد که قانت در کاربرد وحیانی بر محور هم نشینی با واژه هایی مانند الله، اسلام، ایمان، صالح، شرک و نشوز رابطۀ معنایی دارد و در بخشی از مؤلفه های معنایی با برخی از آنها تقابل معنایی دارد. بر محور جانشینی نیز با واژه هایی مثل اوّاب، تسلیم، اطاعت، عبودیت، خشوع و اخبات در یک حوزۀ معنایی قرار گرفته است. مفهوم محوری در تحلیل مؤلفه ای این واژه، «اطاعت» است که در کنار آن می توان از مفاهیم دیگری مانند «اختصاص به خداوند»، «تسلیم»، «عبودیت»، «خشوع»، «عدم تکبر» و... یاد کرد.