Ma`rifat

مسئولیت پذیری در قرآن به مفهوم تکلیف شناسی و ضابطه پذیری و تهعدباوری، ریشه در فطرت و وجدان آدمی دارد و سایة روشنی از آن به صورت کلی در ضمیر و باطن انسان نهاده شده و از باورهای وجدان و عقل آدمی است .انسانی که تحت تأثیر تربیت های قرآنی قرار گرفته، مسئولیت های خویش را می شناسد و مسئولیت پذیر است .این انسان به مدد قوه تمیز و تشخیص و وجدان آگاه خود حریم حق و حقوق ها را رعایت می کند، نسبت به همگان احساس تعهد و مسئولیت می کند، و از هرگونه تجاوزگری و قانون شکنی و مسئولیت گریزی می پرهیزد. پژوهش حاضر به هدف شناسایی بررسی مسئولیت گریزی اجتماعی از نگاه قرآن و روان شناسی تدوین شد. روش پژوهش در این تحقیق تحلیل محتوا است و با مراجعه به منابع روان شناسی و اسلامی به مفهوم شناسی و شناسایی شیوه های آن براساس اسناد موجود در این منابع پرداخته است. ابتدا ابعاد و عوامل زمینه ساز شناختی، عاطفی و رفتاری مسئولیت گریزی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مسئولیت گریزی، بیانگر آن است که انسان موجودی اجتماعی است و زندگی اجتماعی، منشأ حقوق و تکالیف معینی است که انسان با توجه به کرامت و مسئولیت خویش باید آنها را راعایت کند تا زمینه ساز تحقق عدالت اجتماعی باشد؛ والا با مسئولیت گریزی، زمینه ساز فساد اجنماعی خواهد شد.