Writers:
Safdar Elahi rad
/ Assistant Professor - Theology and Philosophy of Religion Department, Imam Khomeini Educational and Research Institute /
elahi@iki.ac.ir
Pages:
63-74
Receive Date: 2025/04/14
Accept Date: 2025/04/14
Abstract:
Abstract
Many verses of the Quran refer to physical matters. The question that is raised is whether the Qur'an is only trying to express specific goals, such as paying attention to the origin and the Resurrection; Or does it hace other goals, such as the production of religious science in Physical matters, the guardianship of religion in all human fields, etc.? This issue can be studied in relation to the views on the realm of religion. One of the viewpoints regarding the realm of religion is the maximal viewpoint; In this research, by separating its different approaches, an analytical and comparative method has been tried to give the answer to the mentioned problem. Therefore, any approach 1) considering all human knowledge tools and resources as religious attributed to Ayatollah Javadi Amoli, based on the common understanding of his statements; 2) maximum inclusion of religious texts; 3) Management and guardianship of religion in all human affairs, belonging to the Academy of Religious Sciences; It has been stated and evaluated separately. In explaining the advanced approaches, it became clear that the purpose and wisdom of the physical verses in the Quran, in addition to the original teachings of religion, is motivation, encouragement and the production of experimental knowledge. However, in the evaluation, these approaches are incomplete in expressing the above-mentioned wisdom.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی حکمت بیان طبیعیات در قرآن براساس دیدگاه حداکثری قلمرو دین
Abstract:
بسیاری از آیات قرآن به امور طبیعی اشاره می کنند. پرسشی که مطرح می شود این است که آیا قرآن از بیان این حجم از آیات، فقط درصدد بیان اهداف خاصی، مانند توجه به مبدأ و معاد است؛ یا اهداف دیگری، همچون تولید علم دینی در امور طبیعی، سرپرستی دین در همهی حوزه های بشری و... را نیز در نظر دارد؟ این مسئله را می توان در نسبت با دیدگاه ها در باب قلمرو دین مورد بررسی قرار داد. یکی از دیدگاه ها در باب قلمرو دین، دیدگاه حداکثری است؛ که در این پژوهش با تفکیک رویکردهای مختلف آن، با روش تحلیلی و مقایسه ای سعی شده است پاسخ مسئله مذکور داده شود. ازاین رو هر رویکرد 1) دینی دانستن همۀ ابزارها و منابع معرفتی بشر منتسب به آیت الله جوادی آملی، براساس برداشت رایج از بیانات ایشان؛ 2) شمول حداکثری متون دینی؛ 3) مدیریت و سرپرستی دین در تمام شئون انسان، متعلق به فرهنگستان علوم دینی؛ به طور جداگانه بیان و مورد ارزیابی قرار گرفته است. در تبیین رویکرد های پیش رو، روشن شد که هدف و حکمت آیات طبیعی در قرآن، علاوه بر معارف اصیل دین، ترغیب، تشویق و تولید دانش تجربی است. لکن در ارزیابی صورت گرفته این رویکردها در بیان حکمت های مزبور ناتمام هستند.
References:
- ابن ابيجمهور، محمدبن زينالدين، 1405ق، عوالي اللئالي العزيزية في الأحاديث الدينية، قم، سيدالشهداء.
- تيمي، يحيىبن سلام، 1425ق، تفسير يحيىبن سلام التيمى، بيروت، دار الكتب العلميه.
- ثعلبی، احمدبن محمد، 1422ق، الكشف و البيان، تحقيق ابیمحمد ابنعاشور، بیروت، دار احياء التراث العربي.
- جوادي آملي، عبدالله، 1378، شريعت در آينه معرفت، تنظيم و ويرايش حميد پارسانيا، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1380، انتظار بشر از دين، تنظيم و تحقيق رضا مصطفيپور، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1383، تفسير موضوعي قرآن کريم (توحيد در قرآن)، تنظيم حيدرعلي ايوبي، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1385، تفسير موضوعي قرآن کريم (صورت و سيرت انسان در قرآن)، تنظيم و ويرايش غلامعلي امين دين، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1387، دينشناسي، تنظيم و تحقيق رضا مصطفيپور، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1395، منزلت عقل در هندسه معرفت ديني، تنظيم و تحقيق احمد واعظي، حسين شفيعي، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1397، تفسير تسنيم، تنظيم حسين اشرفي، قم، اسراء.
- جوهري، محمدبن طنطاوي، 1353، الجواهر في تفسير القرآن الکريم، قاهره، مکتبة الاسلاميه.
- حسينزاده، محمد، 1397، جستارهاي فراگير در ژرفاي معرفتشناسي، قم، حکمت اسلامي.
- دينورى، عبداللهبن محمد، 1424ق، تفسير ابن وهب المسمى الواضح فى تفسير القرآن الكريم، بيروت، دار الكتب العلميه.
- رضایی اصفهانی، محمدعلی، 1391، قرآن و علوم طبیعی، قم، پژوهشهاي تفسير و علوم قرآن.
- سوزنچي، حسين، 1389، معنا، امکان و راهکارهاي تحقق علم ديني، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- سيوطى، عبدالرحمن، 1421ق، الاتقان في علوم القرآن، بيروت، دار الكتاب العربي.
- طالب تاش، عبدالمجید، 1384، «طرحی نو در چگونگی رویکرد به آیات علمی قرآن»، پژوهشهای قرآنی، ش 41، ص 222ـ233.
- طالبیان، سیدمحمد، 1388، «بعد علمی قرآن از نگاه دانشمندان»، در: مجموعه مقالات همایش ملی قرآن و علوم طبیعی (۲)، مشهد، بنیاد پژوهشهای قرآنی حوزه و دانشگاه.
- طبراني، سليمانبن احمد، 2008م، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم، اردن، دار الكتاب الثقافي.
- طبرسي، فضلبن حسن، 1372، مجمع البيان في تفسير القرآن، تصحيح فضلالله يزدى طباطبايى، تهران، ناصر خسرو.
- طبري، محمدبن جرير، 1412ق، جامع البيان في تفسير القرآن، بيروت، دار المعرفه.
- طريحى، فخرالدين، 1415ق، مجمع البحرين، قم، مؤسسة بعثت.
- علياکبريان، حسنعلي، 1378، درآمدي بر قلمرو دين، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- غزالى، محمدبن محمد، 1409ق، الجواهر في القرآن و درره، بيروت، دار الكتب العلميه.
- کواکبي، عبدالرحمن، 2007م، طبائع الاستبداد و مصارع الاستعباد، قاهره، دارالشروق.
- گلشني، مهدي، 1392، قرآن و علوم طبيعت، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1392، رابطه علم و دين، تحقيق و نگارش علي مصباح، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مقاتلبن سليمان، 1423ق، تفسير مقاتلبن سليمان، تحقيق عبدالله محمود شحاته، بيروت، دار احياء التراث العربي.
- ميرباقري، سيدمحمدمهدي، 1387، مباني و پيشفرضهاي حکومت ديني و ولايت فقيه، تنظيم علياصغر کوثري، قم، فجر ولايت.
- ـــــ ، 1389، جهتداري علوم ازمنظر معرفتشناختي، هيئت نقد و نظريهپرداز، چ دوم، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- ـــــ ، 1393الف، دين، مدرنيته، اصلاحات، گردآورنده غلامسخي رضواني، قم، تمدن نوين.
- ـــــ ، 1393ب، بينش تمدني، پديدآورنده حسين مهديزاده، قم، کتاب فردا.
- ـــــ ، 1394، انديشة تمدن نوين اسلامي، به كوشش حسن نوروزي، قم، تمدن نوين اسلامي.
- ـــــ ، 1396، نسبت دين با علم و فناوري: مباني مفهومي نظريه علم ديني، به كوشش محمدحسين طاهري، قم، تمدن نوين اسلامي.
- نائيني، محمدحسين، 1376، فوائدالاصول، تقريرات محمدعلي کاظمي خراساني، قم، جامعة مدرسين.
- نصيري، مهدي، 1387، اسلام و تجدد، تهران، کتاب صبح.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
jalilifar, Alireza, Elahi rad, Safdar.(2025) An Investigation into the Wisdom of Describing Physics in the Qur'an based on the Maximal View of the Realm of Religion. Marifat, 32(7), 63-74
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Alireza jalilifar; Safdar Elahi rad."An Investigation into the Wisdom of Describing Physics in the Qur'an based on the Maximal View of the Realm of Religion". Marifat, 32, 7, 2025, 63-74
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
jalilifar, A, Elahi rad, S.(2025) 'An Investigation into the Wisdom of Describing Physics in the Qur'an based on the Maximal View of the Realm of Religion', Marifat, 32(7), pp. 63-74
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
jalilifar, A, Elahi rad, S. An Investigation into the Wisdom of Describing Physics in the Qur'an based on the Maximal View of the Realm of Religion. Marifat, 2025; 32(7): 63-74