Ma`rifat

در فرایند تربیت اسلامى، براى تربیت انسان‏ها، روش‏هاى گوناگونى سفارش شده است. «عادت دادن» یکى از روش‏هایى است که از صدر اسلام تاکنون مورد تأکید بوده است. نظر به اینکه تعلیم و تربیت نیز در حد وسیع با آموزش سر و کار دارد، باید دید جریان عادت دادن در چه صورتى جنبه تربیتى پیدا مى‏کند و تا چه اندازه مى‏تواند روش مؤثرى براى تربیت اسلامى انسان باشد.      این مقاله، با روش تحلیلى ـ استنباطى، ضمن شناسایى دقیق مفهوم عادت و عوامل مؤثر بر آن، جایگاه این روش از دیدگاه آموزه‏هاى دینى، فلسفى و روان‏شناختى، آثار تربیتى و موانع و چالش‏هاى فراروى آن را مورد بحث قرار داده است.      نتایج این پژوهش حکایت از آن دارد که اگرچه عادت دادن در مراحلى از زندگى، به ویژه در دوران کودکى، مى‏تواند روش مؤثرى براى تربیت دینى یا اسلامى باشد، اما در مراحل بالاتر ارزش تربیتى آن به دلیل عدم سازگارى کامل با جریان تفکر منطقى، کاهش مى‏یابد.