Marifat, Volume 31, Issue 3, No 294, Year 2025 , Pages 35-44
Examining the Vocabulary of the Semantic Domain of Division in Nahj al-Balagha
Article Type:
Promotional
Writers:
✍️ Seyed mahmoud / Associate Professor of the Department of Arabic Literature, Lorestan University / mahmudalhosaini@gmail.com
Abstract:
Abstract
Division and militancy are among the basic concepts manifested in Nahj al-Balagha with the most artistic style. Imam Ali has called on people to empathize and avoid division in many occasions and incidents in order to preserve the supreme interests of Islam, so that Muslims can gain insight and understanding of the divisive factors that threaten the unity of the Islamic Ummah and do their best to overcome these harms. Therefore, using the descriptive-analytical method, the present article tries to extract the vocabulary of the semantic domain of division in Nahj al-Balagha in order to explain the concept of division. The findings of the research show that Imam Ali used words such as "Al-Iftiraq, Al-Intashar, Al-Inqita, Al-Munafara, Al-Shaqaq, etc." to express the concept of division and other related concepts such as social, ideological, and emotional division. Also, he considers components such as "ignorance, sedition, hypocrisy, cruelty, etc." as effective in the formation of division among individuals and society.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی واژگان حوزه‌ی معنایی تفرقه در نهج‌البلاغه
Abstract:
تفرقه و ستیزه جویی یکی از مفاهیم اساسی است که در نهج البلاغه با هنرمندانه ترین تعابیر تجلی یافته است. امیرمؤمنان علی(ع) در مواقع و حوادث متعددی به جهت حفظ مصالح عالیة اسلام، مردم را به همدلی و دوری از تفرقه دعوت کرده، تا مسلمانان نسبت به عوامل تفرقه انگیزی که هم گرایی امت اسلامی را تهدید می کند، بصیرت و شناخت پیدا کنند و در جهت غلبه بر این آفت ها تلاش خود را به کار گیرند. براین اساس نوشتار حاضر سعی بر آن دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی به استخراج واژگان حوزۀ معنایی تفرقه در نهج البلاغه به منظور تبیین مفهوم تفرقه بپردازد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که امیرمؤمنان(ع) برای بیان مفهوم تفرقه از واژه هایی همچون «الإفتراق، الإنتشار، الإنقطاع، المُنافرة، الشِقاق و...» به کار برده و از آنها برای بیان مصادیقی همچون گسست اجتماعی، عقیدتی و عاطفی استعمال کرده است. همچنین ایشان مؤلفه های «جهل، فتنه، نفاق، ظلم و...» را در شکل گیری تفرقه در میان افراد و جامعه مؤثر می داند.
References:
- نهج‌البلاغه، 1379، ترجمة محمد دشتی، قم، مشرقين.
- ابن ابی‌الحدید معتزلي، عبدالحمیدبن هبة‌الله، 1387، شرح نهج‌البلاغه، ترجمة غلامرضا لایقی، تهران، نیستان.
- ابن‌فارس، احمد، 1404ق، معجم مقاییس اللغه، تهران، علوم اسلامی.
- ابن‌منظور، محمدبن مکرم، 1363، لسان العرب، قم، ادب الحوزه.
- ابن‌میثم بحرانی، میثم‌بن علی، 1388، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق قربانعلی محمدی مقدم و علی‌اصغر نوایی‌زاده، چ سوم، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
- احمدپور، علی‌اکبر، 1386، امام علي و همگرایی اسلامی در عصر خلافت، قم، بوستان کتاب.
- بندعلی، سعید، 1386، وحدت جامع در نهج‌البلاغه، چ دوم، قم، اسراء.
- بیستونی، محمد، 1386، وحدت از دیدگاه قرآن و سنت، قم، بیان جوان.
- بیهقی، محمدبن حسین، 1391، حدائق الحقائق، تحقیق عزیزالله عطاردی، چ دوم، تهران، عطارد و بنیاد نهج‌البلاغه.
- پالمر، فرانک، 1374، نگاهی تازه به معنی‌شناسی، ترجمة کورش صفوی، چ چهارم، تهران، مرکز کتاب ماد.
- حسینی سرشت، سیدمحمدصادق، 1388، «کاوشی در نقش رذایل اخلاقی در ایجاد تفرقه از نگاه ثقلین»، اخلاق، ش 18، ص 76-129.
- خوئی، میرزاحبیب‌الله، 1351، منهاج‌البراعة فی شرح نهج‌البلاغة، طهران، الکمتبة الاسلامیه.
- دامغانی، حسین‌بن محمود، 1361، قاموس قرآن در وجوه و لغات مشترک، به اهتمام کریم عزیزی نقش، تهران، بنیاد علوم اسلامی.
- رازی، محمدبن ابی‌بکربن عبدالقادر، 1986م، مختار الصحاح، بیروت، مکتبة العصريه.
- راغب اصفهانی، حسين‌بن محمد، 1394، مفردات الفاظ قرآن کریم، ترجمة حسین خداپرست، چ دوم، قم، نوید اسلام.
- زمخشری، محمودبن عمر، 1415ق، أساس البلاغه، بیروت، دارالمعرفه.
- صالح، حسین حامد، 1390، تأویل واژگانی قرآن کریم، ترجمة سیدابوالفضل سجادی و سیدمحمود میرزایی الحسینی، اراک، دانشگاه اراک.
- عسکری، ابوهلال، 1412ق، معجم الفروق اللغویه، قم، جامعة مدرسين.
- عمر، احمدمختار، 1429ق، معجم اللغة العربية المعاصره، قاهره، عالم الكتاب.
- ـــــ ، 1998م علم الدلالة، ط. الخامسه، قاهره، عالم الکتب.
- قدور، احمدمحمد، 1999م، مباديء اللسانیات، بیروت، دارالفکر.
- قرشی، سیدعلی‌اکبر، 1391، مفردات نهج‌البلاغه، چ سوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
- مصطفوی، حسن، 1360، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر.
- مغنیه، محمدجواد، 1387، در سایه سار نهج‌البلاغه، تحقیق سامی الغریری، ترجمة محمدباقر معموری و همکاران، قم، دار الکتاب الاسلامي.
- مکارم شيرازي، ناصر، 1390، پیام امام امیرالمؤمنین: شرح تازه و جامعی بر نهج‌البلاغه، قم، امام علی‌بن ابی‌طالب.
- واعظ‌زاده خراسانی، محمد، 1386، «امام علي و وحدت اسلامی»، در: مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی امام علي و عدالت، وحدت و امنیت، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- وطن‌دوست، رضا، 1388، وحدت و همگرایی در اندیشة اسلامی، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
azimi, Amirahmad, , Seyed mahmoud.(2025) Examining the Vocabulary of the Semantic Domain of Division in Nahj al-Balagha. Marifat, 31(3), 35-44
Amirahmad azimi; Seyed mahmoud ."Examining the Vocabulary of the Semantic Domain of Division in Nahj al-Balagha". Marifat, 31, 3, 2025, 35-44
azimi, A, , S.(2025) 'Examining the Vocabulary of the Semantic Domain of Division in Nahj al-Balagha', Marifat, 31(3), pp. 35-44
