Marifat, Volume 31, Issue 12, No 303, Year 2025 , Pages 57-66

    The Principles and Methods of Children's Prayer Training at the Ages of Seven to Fourteen Years Old

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    Ahad omidi / Ph.D. in Psychology, IKI / Omidi.ahad@gmail.com
    ✍️ Sadegh sadeg / B.A. in Counseling and Psychology, IKI / sadeg.feizizadeh@gmail.com
    Abstract: 
    Abstract Education is the basis of human happiness and salvation to the extent that even the happiness of societies and nations depends on the type of education of its people. Religious education is one of the important areas of human education, the most important part of which is religious education. Among the acts of worship, prayer is of great importance. Using a descriptive- analytical and qualitative method, this paper seeks to present the principles and methods of prayer education for children between the ages of seven and fourteen. Totally, seven principles and seventeen methods of prayer training were obtained, which are: The principle of creating and strengthening vision, the principle of creating and strengthening orientation, the principle of strengthening love for God, the principle of dignity, the principle of moderation, the principle of continuity and the principle of facilitation. Also, the obtained prayer training methods are: The method of teaching prayer, the method of teaching the effects and blessings of prayer, the method of creating a correct picture of prayer, the method of artistry, the method of observation, the method of role modeling, the method of creating spiritual atmosphere, the method of choosing suitable friends, the method of connecting children with religious places, the method of reminding God's blessings, the method affection, encouragement method, assignment method as much as possible, repetition and indoctrination method, habituation method, duty-making method and gradual method.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :اصول و روش‌های تربیت نمازی فرزندان در سنین هفت ‌تا چهارده ‌سالگی
    Abstract: 
    تربیت اساس و پایه سعادت و رستگاری انسان است تا جایی که حتی خوشبختی جوامع و ملت ها به نوع تربیت افراد آن بستگی دارد. تربیت دینی یکی از ساحت های مهم تربیت انسان است، که مهم ترین بخش آن تربیت عبادی است. از بین اعمال عبادی نیز، نماز از اهمیت والایی برخوردار است. مطالعۀ حاضر با هدف ارائۀ اصول و روش های تربیت نمازی فرزندان در سنین هفت تا چهارده سالگی انجام یافته است. در این پژوهش که از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده، شیوۀ تحلیل داده ها به صورت کیفی است. در مجموع هفت اصل و هفده روش ارائه شد و اصول تربیت نمازی به دست آمده عبارت بودند از: اصل ایجاد و تقویت بینش، اصل ایجاد و تقویت گرایش، اصل تقویت محبت به خداوند، اصل کرامت پروری، اصل اعتدال، اصل استمرار، اصل تسهیل. همچنین روش های تربیت نمازی به دست آمده عبارت بودند از: روش آموزش نماز، روش آموزش آثار و برکات نماز، روش ایجاد تصویر صحیح از نماز، روش هنر گرایی، روش مشاهده ای، روش الگودهی، روش فضاسازی معنوی، روش انتخاب دوستان مناسب، روش ارتباط دادن کودکان با مکان های مذهبی، روش یادآوری نعمت های الهی، روش محبت و مهرورزی، روش تشویق، روش تکلیف به حد وسع، روش تکرار و تلقین، روش عادت دادن، روش فریضه سازی، روش تدریج.
    References: 
    • ابن‌شعبه حراني، حسن‌بن علي، 1363، تحف‌العقول، قم، جامعة مدرسين.
    • ارغواني‌فلاح، وحيد و سيدمحمدصادق موسوي‌نسب، ۱۳۹۷، «قرآن و روش‌هاي گرايشي در تربيت مناسکي»، معرفت، ش 246، ص 15ـ26.
    • اصفهاني، مريم، ۱۳۹۷، «تأملي درباره جايگاه و مؤلفه‌هاي تربيت ‌اخلاقي کودکان در خانواده؛ براساس ديدگاه امام علي»، اخلاق، ش ۸ (۳۱)، ص ۵۵ـ۷۹.
    • امامي، محمد و ديگران، ۱۳۹۶، «ابعاد تربيت فرزند در احاديث معصومان»، آموزه‌هاي حديثي، ش ۱، ص ۹۹ـ123.
    • آرمون، عسگر و محمد صاحبقران فرد، ۱۳۹۷، «شناسايي و تبيين نقش والدين در نهادينه‌سازي نماز در خانواده از منظر اسلام»، فقه و حقوق معاصر (ويژه‌نامه همايش ملي نماز، تعالي فردي و اجتماعي)، ش 5و6، ص 26ـ57.
    • بروجردي، آقاحسين، 1386، جامع ‌احاديث الشيعه، تهران، فرهنگ سبز.
    • بيرانوند، محمد، ۱۳۹۶، دست بچتو بگير: راهکارهاي عملي تربيت‌ دینی کودکان، اصفهان، حديث راه عشق.
    • بيگدلي، الياس و طاهره الهي، ۱۳۹۴، «نقش قصه در آموزش مفاهيم ديني»، معرفت، ش 209، ص 89ـ106.
    • پورکريمي هاوشکي، مجتبي و آريان نادر بيگديلو، ۱۳۹۲، «اصول و روش‌هاي تربيت اسلامي با تأکيد بر سورة كهف»، سراج منير، ش ۳ (۱۱)، ص ۱۱۱ـ۱۳۳.
    • تميمي‌ آمدي، عبدالواحد‌بن محمد، 1410ق، غررالحکم و دررالکلم، قم، دارالکتب الاسلاميه.
    • جابري، محمدعلي، ۱۳۹۸، مهارت‌هاي دعوت فرزندان به نماز، قم، معارف.
    • جمشیدی، نرگس، 1377، «نقش والدین و مربیان در گرایش دینی کودکان و نوجوانان»، در: مقالات برگزیده هشتمین اجلاس سراسری نماز، تهران، ستاد اقامه نماز.
    • جمعي از نويسندگان، 1391، فلسفه تعليم و تربيت اسلامي، زير نظر محمدتقي مصباح‌ يزدي، تهران، مدرسه.
    • حرعاملي، محمدبن حسن، 1409ق، وسائل‌الشيعه، قم، مؤسسة آل‌البيت.
    • حيدري، ناهيد و ديگران، ۱۳۹۹، «تدوين الگوي جامع تربيت‌ دینی کودک براساس انديشه تربيتي ابن‌سينا»، اسلام و پژوهش‌هاي تربيتي، ش ۲۴، ص ۲۳ـ40.
    • داراب‌کلايي، اسماعيل، ۱۳۹۰، «اصول و روش‌هاي تربيت‌ دینی با تکيه‌ بر قرآن»، بصيرت و تربيت اسلامي، ش ۱۸، ص 17ـ36.
    • داودي، محمد و سيدعلي حسيني‌زاده، ۱۳۹۷، سيره تربيتي پيامبر و اهل‌بيت، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    • داودي، محمد و همكاران، 1400، «اصول تربيت ‌عبادي با تأکيد بر قرآن و روايات»، مطالعات فقه تربيتي، ش 15، ص 37ـ61.
    • داودي، محمد، ۱۳۹۳، خانه بهشتي: اصول و روش‌هاي دعوت فرزندان به نماز، تهران، ستاد اقامه نماز.
    • دهخدا، علي‌اکبر، 1346، لغت‌نامه دهخدا، تهران، سيروس.
    • رزاقي‌ هريکنده‌اي، هادي و رقيه صادقي ‌آهنگري، ۱۴۰۰، «ايجاد محيط تربيتي مساعد و تأثير آن در بهبود تربيت با تأکيد بر سوره اعراف»، مطالعات قرآني، ش ۱۲(۴۵)، ص ۱۹۷ـ۲۲۱.
    • رضواني، علي و احمدحسين شريفي، ۱۳۹۸، «قرآن و ارزش‌هاي اخلاقي ناظر به ساحت‌هاي سه‌گانه وجودي انسان»، معرفت اخلاقي، ش ۱۰ (۲۶)، ص 19ـ34.
    • رهنمائي، سيداحمد و احسان زينلي، 1397، «نقد نظريه روان‌شناختي رشد دين گلدمن با نگرش به اصول تربيت ديني در کودکان از ديدگاه اسلام»، اسلام و پژوهش‌هاي تربيتي، ش ۱۰ (۱)، ص 41ـ56.
    • زارعي، مجيد و راحله کاردواني، ۱۳۹۲، «بررسي تطبيقي روش‌هاي تربيتي حضرت زهرا در فرزندپروري با روش‌هاي تربيتي عصر مدرن»، معرفت، ش ۲۲ (۹)، ص ۶۱ـ۷۲.
    • زکي‌دوغان، سيدمحمد، ۱۳۸۴، تأثير نماز بر شخصيت جوان و عوامل مؤثر بر گرايش جوانان به نماز از ديدگاه متون ديني، پايان‌نامه کارشناسي ‌ارشد فقه و معارف اسلامي، قم، مرکز جهاني علوم اسلامي.
    • زينال‌پور، سميرا و جواد كيهان، 1397، «پديدارشناسي شيوه‌هاي آموزش مذهبي والدين به کودکان پيش‌دبستاني»، علوم تربيتي از ديدگاه اسلام، ش ۶ (۱۱)، ص ۶۹ـ۹۱.
    • سبحاني‌يامچي، محمد، 1397، «روش‌هاي تربيتي فرهنگ‌سازي اقامه نماز در سيره رضوي»، فرهنگ رضوي، ش 28، ص 157ـ186.
    • سجادي‌پور، سيدمحمد و مهدي ابراهيمي، 1396، «اصول و شيوه‌هاي تربيت کودکان»، پژوهش‌هاي اجتماعي اسلامي، ش ۲۳(۲)، ص 3ـ31.
    • شاوردي، شهرزاد و رقيه کشاورز، ۱۳۹۰، «اصول و شيوه‌هاي تربيت انسان در سوره مبارکه انعام»، کوثر، ش ۴۱، ص 40ـ63.
    • شکراللهي، مهدي، ۱۳۹۲، «مراحل تربيت ‌عبادي معنوي با تأکيد بر نماز و روزه»، معرفت، ش 194، ص 29ـ43.
    • ـــــ و محمدجواد زرين، 1393، «بررسي فقهي وظايف والدين در آموزش نماز»، مطالعات فقه تربيتي، ش 1، ص ۶۸ـ79.
    • شمخاني، اژدر و همكاران، 1393، «اصول و روش‌هاي تربيتي از ديدگاه امام خميني»، بصيرت و تربيت اسلامي، ش ۱۱ (۲۹)، ص 113ـ136.
    • شهرياري، روح‌الله، ۱۳۹۷، «اصول پرورش فضائل اخلاقي در فرزندان بر مبناي سيره تربيتي حضرت زهرا»، اخلاق، ش ۱۴ (۳۲)، ص 123ـ145.
    • صالحي، اکبر و همكاران، 1393، «نگاهي جامع به تعليم و تربيت اسلامي از ديدگاه شهيد مرتضي مطهري با تأکيد بر اصول، اهداف و روش‌هاي تربيتي»، پژوهش در مسائل تعليم و تربيت اسلامي، ش ۲۵، ص 9ـ38.
    • صالحي‌زاده، محمداسماعيل و روح‌الله محمدي، 1394، «آسيب‌شناسي تربيت‌ دینی جوانان در مسائل عبادي از ديدگاه آيات و روايات»، آموزه‌هاي تربيتي در قرآن و حديث، ش ۱، ص 1ـ14.
    • صدوق، محمدبن علي، 1413ق، من لا يحضره الفقيه، قم، جامعة مدرسين.
    • صفايي ‌حائري، علي، ۱۳۸۶، تربيت کودک، قم، ليلة‌القدر.
    • ضرابي، عبدالرضا، ۱۴۰۰، «اصول تربيت از ديدگاه علامه مصباح»، معرفت، ش 287، ص 77ـ90.
    • طبرسي، حسن‌بن فضل، 1412ق، مکارم‌الاخلاق، قم، شريف الرضي.
    • طرقي ‌اردکاني، مجيد و ديگران، ۱۳۹۸، «بررسي فقهي رعايت توان متربي در اقدامات تربيتي»، مطالعات فقه تربيتي، ش ۶ (۱۱)، ص ۷ـ35.
    • ـــــ ، 1399، «بررسي فقهي استفاده از روش‌هاي تعقل و تفکر در تربيت‌ دینی فرزندان»، مطالعات فقه تربيتي، ش ۷ (۱۳)، ص ۵۹ـ۸۲.
    • طوسي، محمد‌بن حسن، 1390ق، الاستبصار فيما اختلف من الاخبار، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
    • ـــــ ، 1407ق، تهذيب‌الاحکام، تهران، دارالکتب‌الاسلاميه.
    • ـــــ ، 1414ق، الامالي، قم، دار الثقافه.
    • عميد، حسن، 1380، فرهنگ فارسي عميد، تهران، اميرکبير.
    • فاضلي، مهسا، ۱۳۹۰، «اصول و مراحل تربيت‌ دینی کودکان با تأکيد بر سخنان و سيره عملي رسول خدا»، معرفت، ش 160، ص 33ـ50.
    • فقيهي، علي‌نقي، ۱۳۸۴، شيوه‌هاي ترغيب و جذب به نماز در دوره‌هاي کودکي، نوجواني و جواني، تهران، مهر تابان.
    • قائمي، علي، ۱۳۸۸، اقامه نماز در دوران کودکي و نوجواني، تهران، ستاد اقامه نماز.
    • قرائتي، محسن، 1393، شيوه‌هاي دعوت به نماز، تهران، مرکز فرهنگي درس‌هايي از قرآن.
    • قمي، عباس، 1414ق، سفينة‌البحار، قم، اسوه.
    • قيصري‌گودرزي، کيومرث، ۱۳۹۹، «اصول تربيت‌ توحيدي در دوره کودکي (مرحله تأديب)»، تربيت اسلامي، ش ۱۵ (۳۲)، ص ۱۱۷ـ۱۴۱.
    • کاظمي ‌يزدي، کاظم، ۱۳۹۲، آموزش نماز به کودکان، تهران، ستاد اقامه نماز.
    • کريما، زهرا، ۱۳۸۲، پرورش‌ديني کودک: تأثير پرورش در جذب کودکان به نماز، قم، مرکز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما.
    • کليني، محمدبن يعقوب، 1429ق، کافي، قم، دارالحديث.
    • مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، بيروت، دار احياء التراث العربي.
    • ـــــ ، 1404ق، مرآة‌العقول في شرح اخبار آل الرسول، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
    • محدث نوري، حسين‌بن محمدتقي، 1408‌ق، مستدرک‌الوسائل و مستنبط‌المسائل، قم، مؤسسة آل‌البيت.
    • محدثي، جواد، ۱۳۹۱، رهنما ۶۴ (تربيت‌ دینی فرزندان)، مشهد، آستان قدس رضوي.
    • مصباح ‌يزدي، محمدتقي، ۱۳۹۰، سجاده‌هاي سلوک، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1394، پند جاوید، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • ـــــ ، ۱۳۹8الف، انسان‌سازی در قرآن، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • ـــــ ، ۱۳98ب، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • مصباح، معصومه، ۱۳۹۷، «نقش مادران مذهبي در ترغيب فرزندان به نماز»، در: ويژه‌نامه همايش ملي نماز، تعالي فردي و اجتماعي، ص ۴۲۰ـ442.
    • مطهري، محمدرضا، ۱۳۸۰، «اصول و مباني آموزش مسائل ديني به کودکان و نوجوانان»، معرفت، ش ۴۴، ص 29ـ38.
    • معين، محمد، 1387، فرهنگ فارسي معين، تهران، کتاب‌آرا.
    • مقامي، حميد و سيدابراهيم ميرشاه‌جعفري، ۱۳۸۴، «رهيافتي به ‌نظام تربيتي اسلام از نگاه صحيفه سجاديه»، اندیشه دینی، ش 15، ص 99ـ118.
    • مقدم، رقيه و همكاران، 1400، «شناخت مراحل دعوت و اصول و چگونگي به‌کارگيري روش‌هاي تربيتي در ترغيب فرزندان به نماز»، پيشرفت‌هاي نوين در روانشناسي، علوم تربيتي و آموزش ‌و پرورش، ش ۳۹، ص 48ـ64.
    • ملکي، حسن، ۱۳۹۰، «درآمدي بر اهداف، اصول و روش‌هاي تربيت در قرآن»، بصيرت و تربيت اسلامي، ش ۸ (۱۹)، ص 3ـ16.
    • مهدوي‌راد، محمدعلي و عاطفه زرسازان، ۱۳۸۵، «روش تربيت انسان در سيره انبياء از نگاه قرآن کريم»، پژوهش ديني، ش ۱۴، ص ۱۴۳ـ164.
    • ميرزانظر، ميرزام‌الدين، ۱۳۹۵، تربيت ‌عبادي کودک از منظر روايات، پايان‌نامه کارشناسي ‌ارشد علوم حديث، قم، جامعة المصطفي العالميه.
    • ـــــ ، ۱۳۹۷، «راهکارهاي آموزش قرآن و نماز به کودکان در روايات»، مطالعات حديث‌پژوهي، ش 6، ص 1ـ14.
    • نيکومنش، اصغر و ديگران، 1399، «تبيين روش تربيت‌ اخلاقي کودک در هفت سال دوم براساس تعاليم اسلامي»، پژوهش در مسائل تعليم و تربيت اسلامي، ش ۲۹(۵۰)، ص ۲۷۹ـ۲۹۹.
    • وجداني، فاطمه، ۱۳۹۲، «اصول و روش‌هاي آموزش مفهوم خدا و تقويت خداباوري در کودکان و نوجوانان»، بصيرت و تربيت اسلامي، ش ۱۰ (۲۶)، ص ۷۹ـ۱۰۶.
    • همت‌بناري، علي، ۱۳۹۴، «اصول فرزندپروري در سبک زندگي اهل‌بيت»، مطالعات اسلام و روانشناسي، ش ۱۶، ص ۱۳۵ـ152.
    • ـــــ ، 1397، «الگوی تربیت فرزند بر مبنای تحلیل و تفسیر سوره لقمان»، آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، ش 2، ص 41ـ60.
    • يارمحمدي، سميه، ۱۳۹۱، «شيوه‌هاي ترغيب و جذب کودک به نماز با محوريت خانواده»، پژوهشنامه اسلامي زنان و خانواده، ش ۴ (۱۱)، ص ۴ـ۷۶.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    omidi, Ahad, sadeg, Sadegh.(2025) The Principles and Methods of Children's Prayer Training at the Ages of Seven to Fourteen Years Old. Marifat, 31(12), 57-66

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ahad omidi; Sadegh sadeg."The Principles and Methods of Children's Prayer Training at the Ages of Seven to Fourteen Years Old". Marifat, 31, 12, 2025, 57-66

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    omidi, A, sadeg, S.(2025) 'The Principles and Methods of Children's Prayer Training at the Ages of Seven to Fourteen Years Old', Marifat, 31(12), pp. 57-66

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    omidi, A, sadeg, S. The Principles and Methods of Children's Prayer Training at the Ages of Seven to Fourteen Years Old. Marifat, 2025; 31(12): 57-66