سرمقاله
Article data in English (انگلیسی)
سرمقاله
مدیریت عقلانى یا دینى؟!
«مدیریت» مقوله اى است که پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران، عالمان دینى با آن مواجه شده و عملاً دست اندرکار آن هستند. در این باب، دو دیدگاه مشخص وجود دارد: عده اى مى گویند مدیریت اصولاً یک فن و مهارت است و همانند سایر فنون، به دینى و غیر دینى تقسیم نمى شود و لذا پسوند «دینى» به دنبال این واژه، نابجاست. برخى دیگر معتقدند که خیر، مدیریت نیز مى تواند به دینى و غیر دینى تقسیم شود. صاحبان دیدگاه نخست، گاه سخن از مدیریت عقلانى و عقلایى دارند و آن را در مقابل مدیریت دینى قرار مى دهند! اینان تلقّى خاصى از مدیریت دینى دارند و آن را در هاله اى از ابهامات و رازها و اسرار غیبى و ماورایى جلوه مى دهند و آنگاه حساب مدیریت عقلانى و یا عقلایى را از مدیریت دینى جدا مى کنند.
به نظر ما مدیریت دینى - على الاصول - تقابل و تعارضى با مدیریت عقلانى و عقلایى ندارد. مدیریت دینى هرگز به معناى راز آلود نمودن مدیریت و اسرارآمیز کردن اداره جامعه نیست. مدیریت دینى به معناى این است که در اداره جامعه انسانى و تدبیر امور آدمیان، انسان شناسى دینى و وحیانى را لحاظ کنیم، ارزش ها و ضد ارزش هایى را که دین درباب انسان مطرح کرده است مورد توجه قرار دهیم، در کنار حیات طبیعى و دنیوى انسان، حیاتِ اخروى او را نیز مدّ نظر داشته باشیم، در برنامه ریزى هاى کلان و در عرصه اداره امور حیات بشر، کمال نهایى او را که همان قرب الهى است از یاد نبریم. مدیریت دینى مقتضى آن است که در مفهوم توسعه و رشد اجتماعى عناصر معنوى و اخلاقى و ارزشى را به عنوان عناصر اصلى و اوّلیه در ساختار شخصیت انسان لحاظ نماییم. به هرحال روشن است که مدیر دیندار در مدیرت خود ملاک ها و معیارها و ارزش هایى را مورد عنایت قرار مى دهد که مدیر بى دین، به آن ها توجه ندارد. پس تفاوت عمده مدیریت دینى با مدیریت غیر دینى، در نحوه نگرش به انسان و جهان و گزینش معیار و ملاک براى رشد و کمال و توسعه جامعه انسانى است. به نظر ما تفاوت انداختن بین مدیریت دینى و مدیریت عقلانى از این طریق که مدیریت دینى را رازآلود و اسرارآمیز و مدیریت عقلانى را، مدیریتى راز زدایى شده قلمداد کنیم، نادرست و غیر واقعى است. در مدیریت دینى، در عین حال که نگاهى به آسمان و عالم بالا و جهان ملکوت داریم، به درستى از ابزار تجربه و عقل و عقلانیت نیز کمک مى گیریم و از دانش دانشمندان و معرفت عقلاى قوم بهره مند مى شویم. والسلام.
سردبیر
