معرفت

سال بیست و دوم ـ شماره 194 ـ بهمن 1392، 71ـ85

محمد احسانى²

ابوالفضل ساجدى³

چکیده

این مقاله با نظر به مسئله تربیت معنوى کودک، که امروزه از مشکلات خانواده و جامعه به شمار مى رود، با روش تحلیلى ـ توصیفى به منظور مقایسه دیدگاه اسلام با نظریه رفتارگرایى در موضوع تربیت معنوى کودک انجام گرفته است. عوامل رفتارى تأثیرگذار در تربیت معنوى کودک در فضاى خانواده، در دو حوزه عبادت و اخلاق شناسایى و پس از بررسى با رویکرد دینى و قرآنى، با دیدگاه رفتارگرایى، تطبیق و وجوه اشتراک و افتراق آن دو مشخص شده است. تفاوت عمده دو دیدگاه، در انسان شناسى است که این تفاوت در تربیت کودک به صورت چشمگیر تأثیرگذار مى باشد. از دیدگاه رفتارگرایى، تربیت معنوى کودک بى فایده است؛ چون امر غیرمادى در وجود کودک حضور ندارد. اما این نوع تربیت کودک و توجه به جنبه معنوى او براساس نظریه اسلام، امرى است لازم و سرنوشت ساز در سراسر زندگى وى.

کلیدواژه ها: تربیت معنوى، عامل رفتارى، دوره کودکى، رفتار عبادى، عامل اخلاقى، سبک زندگى.

¹ این مقاله بخشى از طرح پژوهشى «تربیت دینى و شاخص هاى آن» است که براى مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهورى در حال انجام است.

² دانشجوى دکترى علوم تربیتى جامعه المصطفى العالمیه. mohammadehsani@gmail.com

³ دانشیار گروه کلام مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. sajedi@qabas.net

دریافت: 18/ 5/ 91 پذیرش: 26/ 10/ 92