پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش تفکر در آموزش مفاهیم دینی از دیدگاه استاد علی صفایی حائری انجام شد. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بود. نتایج نشان داد که تفکر در لغت به معنای تأمل است و در اصطلاح و تعریف استاد صفایی به معنای حل مجهولات است. ایشان سه نوع دین ارثی ـ سنتی، و احساسی ـ عاطفی را مطرح کرده اند و دین اصیل نظر مختار ایشان بود. دین اصیل دینی است که مبنای آن شناخت است، شناختی که ابعاد مختلف انسان و هستی را روشن می کند. این شناخت به وسیله تفکر حاصل می شود و تفکر با طرح سؤال ایجاد می شود؛ منتها سؤالات باید حساب شده و مبنایی باشند و این وظیفه مربی است که بتواند راه را کوتاه و زمان را مغتنم بشمارد و با ایجاد سؤالاتی مبنایی و اساسی ذهن متربی را به جولان درآورد و او را یاری کند تا به پاسخ های این سؤالات برسد. اما لازمه و مقدمه واجب برای تفکرِ صحیح، داشتن معلومات یا مواد خام و آزادی از تقلیدها و تلقین ها و... می باشد. جمع آوری اطلاعات و معلومات با تدبر و رهایی از اسارت ها با تعقل مرتفع می گردد. لذا تفکر با همراهی تدبر و تعقل می تواند در آموزش مفاهیم دینی راهگشا باشد.
اسکندري، علاءالدين، 1388، انديشههاي پنهان: رويکرد سيستمي به حيات معنوي انسان، قم، ليلةالقدر.
اهداف دورههاي تحصيلي نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي جمهوري اسلامي ايران، 1397، مصوب نهصد و پنجاه و دومين جلسه شوراي عالي آموزش و پروش، تهران، شوراي عالي آموزش و پرورش.
برنامۀ درسي ملي جمهوري اسلامي ايران، 1391، تهران، شوراي عالي آموزش و پرورش.
جوهري، اسماعيلبن حماد، 1407ق، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربيه، بيروت، دار العلم للملايين.
سند تحول بنيادين آموزش و پرورش، 1390، تهران، شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
صدوق، محمدبن علي، 1381ق، عللالشرائع، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
صفايي حائري، علي، 1381، استاد و درس، قم، ليلةالقدر.
صفايي حائري، علي، 1382، مسئوليت و سازندگي، قم، ليلةالقدر.
صفايي حائري، علي، 1386، تطهير با جاري قرآن، قم، ليلةالقدر.
صفايي حائري، علي، 1398، حرکت (تحليل جريان فکري و تربيتي انسان)، قم، ليلةالقدر.
ضياء آبادي، محمد، 1397، سختراني در مورد تفکر انسان عاقل در دين، تهران، پژوهشکده امر به معروف و نهي از منکر.
فرهاديان، رضا، 1382، نقش تفکر در تحول اخلاق، قم، مؤسسه فرهنگي تربيتي توحيد.
مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، بيروت، مؤسسة الوفاء.
معافي، محمود، 1395، اهميت تفکر در تعليم و تربيت، تهران، تايماز.
نجفي هزارجريبي، حبيبالله، 1390، جايگاه تفکر و انديشه در تعليم و تربيت، بهشهر، اشرف البلاد.
نجفي، حسن، 1400، طراحي و اعتباريابي الگوي برنامه درسي هويت ديني مبتني بر تفسير الميزان در دوره اول متوسطه، رساله دکتري مطالعات برنامه درسي، تهران، دانشگاه علامه طباطبائي.