معرفت

نامه رسیده
قرآن مترجم، بدون متن عربى؛ چرا؟

راز بقاى معجزه جاودانه قرآن این است که واضع کلمات و جملات آن، خودِ خداوند متعال است؛ نه کسى مى تواند به آن اضافه کند و نه از آن بکاهد؛ نه تغییر دهد و نه حتى مى تواند سوره یا سطرى مثل آن بیاورد، و این تحدّى قرآن است با انسان در همه دوران ها، تا بدانند و یقین کنند که این کلام خداست و از جنس کلام مخلوق نیست. تحریف کتب آسمانى پیشین هم رازى جز این نکته ندارد که واضع کلمات و جملات آن ها انسان است، حتى در مواردى که معناى پیام الهى محفوظ مانده باشد. وقتى کلمات مخلوق براى بیان پیام خالق وضع مى شوند چون کلمات مخلوق اند، قابل تغییرند و مى توان با کلمات و جملات و ترکیبات جدیدى آن را بیان نمود. و این نکته است که قرآن با تحدّى خود، آن را براى ما معلوم مى نماید. اما اگر هر بار، حتى به قدر تفاوت کلمات مترادف، که همگى یک معنا را به نحو کلى مى رسانند، ولى هر کدام تفاوت هایى با یکدیگر دارند - که همین تفاوت ها باعث انتخاب این کلمات در مورد خاص مى شوند - تغییر کند، این باعث انحراف از آن معناى دقیق کلام و پیام الهى، خواهد شد. حتى اگر در ابتدا به نحو بسیار ظریف باشد، اما در نهایت به تبدیل و تحریف کلى پیام مى انجامد. همین گونه بود که کتب الهى پیشین تحریف شدند و تفسیر شخصى افراد به آن ها اضافه گردید تا هم اکنون - براى مثال - در تورات و انجیل جز چند جمله که بیش تر آن ها در سفر «پیدایش» است، مابقى جز تفسیر و کلام منحرف شده اشخاص نیست. دلیل آن این است که نمى توان دو چاپ از کتب عهد جدید و عهد قدیم را پیدا کرد که همانند یکدیگر بوده، هیچ تفاوتى با هم نداشته باشند. ولى این افتخار جاودانه قرآن مسلمانان است که میان قدیمى ترین نسخه خطى قرآن در دست بشر با آخرین چاپ آن پس از 1400سال، هیچ تفاوتى در کلمات و جملات وجود ندارد.

اکنون دشمنان آگاه اسلام و قرآن با تجربه تاریخى انحراف امّت ها و ادیان و تحریف کتب آسمانى برآنند که معجزه جاودانه قرآن را نیز به چنین سرنوشتى دچار نمایند. اخیرا ترجمه هاى فارسى از قرآن بدون متن اصلى عربى آن در دسترس مردم قرار گرفته اند، بدین عنوان که «قرآن را فارسى بخوانید.» روشن است که در نگاه اول، این کار خوبى به نظر مى رسد تا مردمى که زبان عربى نمى دانند به سهولت بتوانند به معناى قرآن دست یابند، اما سرنوشت این عمل چیز دیگرى خواهد بود: پس از مدتى که ترجمه هاى قرآن بدون متن اصلى و عربى - که عین کلام خداست - در جامعه نشر پیدا کردند و مردم به آن ها عادت نمودند، چون به ظاهر فهم آن ها آسان است و انسان آنچه را به سهولت بفهمد به آن انس مى گیرد، متن فارسى در مراجعات مردم جاى متن عربى را خواهد گرفت. در نتیجه:

اولا، پس از مدتى مثل همه کتاب ها که از زبان عربى یا هر زبان دیگر ترجمه مى شوند - غیر از کتب تخصصى براى متخصصان هر رشته علمى - دیگر هیچ فارسى زبانى لزومى براى مراجعه به متن زبان اصلى آن اثر نمى بیند و هیچ کس به متن اصلى و کلام جاوید و معجزه قرآن مراجعه نمى کند.

ثانیا، با متن فارسى که فهم آن براى هر فارسى زبانى به ظاهر ممکن مى شود، مبحث مهم مبیّنات قرآن، که همانا فهم و تفسیر قرآن به وسیله اهل بیت: است و مهم ترین وظیفه و فلسفه وجودى ایشان مى باشد و یکى از مهم ترین مباحث همه علماى شیعه در طول تاریخ اسلام است از بین مى رود و مقام انحصارى اهل بیت: زایل مى گردد و مردم از فهم باطن قرآن محروم مى مانند و هرکس هر فهمى از قرآن، آن هم از ترجمه آن را حجت مى داند و لزوم فحص از رأى اهل بیت: براى فهم قرآن نیز از بین مى رود. و فهم از کلام خدا، که پایه همه معارف از اصول و فروع است، منحرف مى گردد و شیعه به سرنوشت انحرافات و تفرقه امّت اسلام، که از اهل بیت: مهجور مانده اند، دچار مى گردد؛ چنان که امروز مباحث وهابیّت در حجیّت فهم ظواهر قرآن بدون نیاز به فحص از اهل بیت: در همه جا، حتى در ایران، در بین مردم در حال رشد و رواج است و رجوع به ترجمه این مسأله را قوت مى بخشد.

ثالثا، وقتى متن قرآن ترجمه یک انسان جایزالخطا باشد و طبق اصل ثابت زبان شناسى، که اصولا ترجمه در همه زبان ها نمى تواند معناى دقیق متن اصلى را عینا منتقل کند و این دلیل عدم دقت همه ترجمه هاست، با ترجمه قرآن و جاى گزینى آن به جاى متن اصلى عربى، قرآن نیز سرنوشت تحریف کتب آسمانى پیشین را پیدا مى کند که نه تنها معجزه کلام جاوید قرآن که خدا به آن تحدّى مى کند و دلیل حقّانیت قرآن و مصون بودن از تحریف آن در همه قرون و اعصار است از بین مى رود؛ بلکه فقط کافى است در هر بار ترجمه مجدّد، طبق ذوق و سلیقه مترجم، یک کلمه مترادف جایگزین شود. در نتیجه، پس از مدتى، اثرى از پیام خدا نخواهد ماند و قرآن نیز چون تورات و انجیل، در هر دوره اى کتاب دیگرى خواهد بود غیر از آنچه در دوره قبل بوده است.

خطر بزرگى اسلام و قرآن و جامعه اسلامى و هدایت جامعه بشرى را تهدید مى کند! مى خواهند آخرین پیام خدا را از بین ببرند! امروز ترجمه فارسى بدون متن اصلى، عربى، فردا ترجمه انگلیسى بدون متن اصلى عربى، و پس فردا ترجمه چینى بدون متن اصل عربى، و همین روند ادامه پیدا خواهد کرد. بر همه مسلمانان و دانشمندان جهان اسلام و حاکمان مسلمان واجب است از کلام خدا، که همانا اساس و پایه و رمز بقاى اسلام و راه سعادت بشر است، حراست کنند و از بذل همه چیز خود در این راه دریغ ننمایند؛ چنان که تاریخ انبیا و اوصیا سرتاسر فداکارى حفظ و ابلاغ پیام خداست به انسان. حتى اگر این مطالب در مقام استعداد و احتمال هم باشد، چون محتمل عظیم است، باید آن را بسیار جدّى گرفت و آگاهانه این مسأله را ریشه یابى نمود و مانع پخش این کتب و این تفکر شد و این توطئه عظیم را خنثى نمود. «و ما عَلى الرسولِ الاّ البلاغُ.» (مائده: 99 )

سیدمهدى کشفى - تهران دوم شعبان 1424