مفهوم‌شناسي تطبيقي «تقويت» از ديدگاه رفتارگرايي و قرآن كريم

سیدجمال‌الدین سجادي / کارشناس ارشد علوم تربيتي مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی علیه السلام       jamaloddin2003@yahoo.com
غلامعلي اسماعيلي كريزي / عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد دامغان
دريافت: 16/9/96                    پذيرش: 22/12/96
چکیده
فرايند تربيت انسان شامل حيطه‌ها و ساحت‌هاي متعدد وجود فردي و اجتماعي انسان مي‌شود. پیامبران علیهم السلام در انجام رسالت خود، از ابزارهای گوناگونی برای برانگیختن مردم به سوی بعضی از کارها و اجتناب دادن آنان از برخی دیگر بهره برده‌اند. اگر آنان به یک نظام انگیزشی کارامد و مؤثر تمسک نمی‌جستند، تعالیمشان بی‌ثمر بود. پیامبران علیهم السلام دربارة پیامدهای رفتارها به مردم هشدار داده‌اند که ممکن است در این دنیا یا در آخرت به وقوع بپيوندد.    
در این پژوهش، مفهوم تقویت با رویکردی کیفی و با روش «تحلیل منطقی» در رفتارگرایی و قرآن مطمح‌نظر قرار گرفته است. مفهوم «تقویت» در قرآن با توجه به انسان‌شناسی، که از قرآن کریم استفاده می‌شود، تحقق می‌یابد. «تقویت» در این منظر، شامل جنبة مادی (جسمانی) و معنوی (روحانی) با اولویت بُعد روحانی انسان و همسو با اختیار و فطرت انسانی و در جهت کمال حقیقی فرد مي‌شود.

کلیدواژه‌ها: مفهوم‌شناسی، تقویت، رفتارگرایی، تقویت در قرآن.