بازتاب سخنان امام حسين عليه السلام و اهل‌بيت ايشان در قيام عاشورا

سال بيست و هفتم ـ شماره 251 (ويژة تاريخ)

نصرت نيل‌ساز / استادیار دانشگاه تربیت مدرس     nilsaz@modares.ac.ir
مرجان شیری محمدآبادی / دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس    m.shiri.m1394@gmail.com
دريافت: 23/12/96                    پذيرش: 19/5/97
چکیده
حماسة عاشورا الهام‌بخش نهضت‌های آزادی‌بخش و رهایی‌گستر جهان است و میلیون‌ها انسان آزاده در مبارزات خود، از آن الهام گرفته‌اند و خواهند گرفت. در این قیام، اباعبدالله علیه السلام و اهل‌بیت ايشان با ایراد سخنرانی و احتجاج با مخالفان خود در اماکن مختلف، از جمله مدینه، مکه، ذوحسم و غیره، بشریت را در همة زمان‌ها و مکان‌ها مورد خطاب قرار دادند. مخاطبان ایشان واکنش‌های متفاوتی را در برابر پیام جاودان عاشورا نشان دادند. هدف این مقال دستیابی به چگونگی تأثیرگذاری حماسة عاشورا در جامعة بشری است. روش این پژوهش گردآوری اطلاعات به صورت استنادی و به شيوة توصیفی ـ تحلیلی است. با بررسی واکنش‌های مخاطبان ایشان در آن زمان و مخاطبان فرازمانی و فرامکانی ایشان در طول تاریخ، 9 واکنش مختلف در برابر این قیام شناسايی شده است که عبارت‌اند از: پذیرش حقانیت امام علیه السلام، اما خودداری از یاری ایشان؛ انکار حقانیت امام علیه السلام و جنگ با ایشان؛ پذیرش حقانیت امام علیه السلام، اما جنگ با ایشان؛ پذیرش حقانیت امام علیه السلام و اعلام آمادگی برای یاری ایشان؛ پذیرش حقانیت امام علیه السلام و یاری ایشان؛ عزاداری؛ پشیمانی و حسرت؛ اعتراض و قیام.
کلیدواژه‌ها: امام حسین علیه السلام، اهل‌بیت امام حسین علیه السلام، احتجاج، خطبه، واکنش مخاطبان.