معرفت

حفظ شریعت یکی از شئون ائمۀ اطهار است و متکلمان مسلمان نیز بر همین شأن امام توجه کرده و از این طریق بر ضرورت وجود امام اقامه دلیل کرده اند. مطالعۀ تاریخ زندگی ائمه روشن می سازد که همۀ آنها نتوانستند حکومت را به دست گیرند. حال اگر چنین است؛ آنها چگونه از عهدۀ حفظ شریعت که حفظ آن بدون حکومت کار مشکلی است، برآمدند؟ در نوشتار حاضر این مسئله را فقط در زمان امامت امام علی، آن هم در دورۀ خلیفۀ اول مورد بررسی قرار خواهیم داد و با روش توصیفی ـ تحلیلی نشان خواهیم داد که گرچه امام علی در این دوره حاکم نبود؛ لکن دست از وظایف خود برنداشته و با مجموعه ای از اقدامات سیاسی و علمی همچون اثبات شایستگی خود برای حکومت، پاسخ به سؤالات دینی، حضور در محاکم قضایی و دیگر اقدامات خود در دورۀ خلیفۀ اول، توانست شریعت را حفظ کند.