معرفت

استعمار فرانو

با نگاهى به بیانات مقام معظّم رهبرى (مدظله العالى)

حسین ارجینى¹

چکیده

قدرت‏هاى استعمارى براى حفظ سلطه خود، در هر عصرى با ابزارهاى نو به استعمار کشورها و ملت‏ها پرداخته‏اند؛ در دوره‏هایى با حمله مستقیم نظامى به غارت منابع طبیعى و حتى انسانى اقدام مى‏کردند، اما پس از بیدارى ملت‏ها، به شیوه نوین استعمار متوسل شدند: سلطه از طریق حکومت‏هاى به ظاهر مستقل، ولى وابسته به قدرت‏هاى استعمارى. این شیوه نیز تا مدت‏ها جزو اصلى‏ترین شیوه‏ها محسوب مى‏شد، اما با گسترش آگاهى ملت‏ها و نیز ضربه‏هایى که از سوى قدرت‏هاى وابسته به ملت‏ها وارد شد، مقاومت‏هاى ضداستعمارى و استبدادى گسترده‏اى در جهان شکل گرفت و این شیوه استعمارى با چالش جدى مواجه شد. با گسترش وسایل ارتباط جمعى و تبدیل شدن جهان به یک دهکده جهانى و کم‏رنگ شدن حاکمیت‏هاى ملى، این امکان براى قدرت‏هاى استعمارى فراهم شد تا با استفاده از ابزار رسانه‏اى به توسعه‏طلبى استعمارى خود در عرصه‏هاى فرهنگى، سیاسى و اقتصادى بپردازند.

     حکیم فرزانه انقلاب آیت‏اللّه خامنه‏اى با تبیین استعمار فرانو مهم‏ترین شیوه آن را تهاجم فرهنگى ـ رسانه‏اى مى‏دانند که با توجه به سیطره استعمارگران بر رسانه و خبرگزارى‏هاى بزرگ جهانى صورت مى‏پذیرد که مهم‏ترین راه‏کار برون‏رفت از آن، بیدارى اسلامى است. با بیدارى اسلامى، استعمارگران نمى‏توانند به سلطه‏گرى خود ادامه دهند.

کلیدواژه‏ها: استعمار سنتى، استعمار نو، استعمار فرانو، تهاجم فرهنگى ـ رسانه‏اى، بیدارى اسلامى.

مقدّمه

استعمار از دیرباز با توسعه‏طلبى قدرت‏ها در جهان وجود داشته و در هر عصرى قدرت‏هاى استعمارى با شیوه‏ها و ابزار متناسب آن دوره، به استعمار و استثمار دولت‏هاى ضعیف مى‏پرداختند. از این‏رو، بررسى شیوه‏هاى استعمار در عصر کنونى ضرورى است.

     در زمینه شیوه‏هاى استعمارى، به ویژه استعمار سنتى و استعمار نو، مطالب بسیارى نوشته شده است، اما استعداد فرانو از بحث‏هایى است که رهبر معظّم انقلاب آن را وارد ادبیات سیاسى کشور نمودند و با طرح آن مطالب ارزنده‏اى توسط اندیشمندان در این زمینه به نگارش درآمد، اما تبیین ابعاد آن نیازمند بررسى‏هاى عمیق‏ترى است. این مقاله درصدد بررسى مهم‏ترین شیوه استعمارى فرانو از دیدگاه رهبر حکیم انقلاب اسلامى است.

     بنابراین، سؤال اصلى این است که مهم‏ترین شیوه استعمار فرانو و نیز راهکار مقابله با آن از نظر رهبر معظّم انقلاب چیست؟ البته پرسش‏هاى دیگرى نیز مطرح مى‏شود؛ از جمله: تعریف رهبرى از استعمار سنتى، نو و فرانو و نیز شیوه‏هاى استعمارى در هر یک از انواع سه‏گانه استعمار کدام است؟

     استعمار در دوره‏هایى با حمله مستقیم نظامى و تصرّف کشورها و مناطق و غارت منابع طبیعى و حتى انسانى (برده‏فروشى) همراه بود. بسیارى از کشورها این دوران و استعمارگران آن را به یاد دارند. مردم کشورهاى آفریقایى علاوه بر غارت منابع طبیعى مناطقشان توسط استعمارگران، به شکل برده در کشورهاى استعمارى به فروش مى‏رسیدند. در تاریخ کشورهاى آسیایى نیز مطالب فراوانى از غارت‏ها و کشتار مردم توسط کشورهاى استعمارى ثبت شده است. کشور ما نیز نفوذ و تجاوزهاى استعمارگرانى همچون فرانسه، انگلیس و پرتقال را فراموش نمى‏کند. البته در مقابل این استعمارگرى، رشادت‏هاى بسیارى نیز در تاریخ ثبت شده است. این شیوه استعمارى تا پایان جنگ جهانى دوم ادامه داشت.

     پس از بیدارى ملت‏ها و به وجود آمدن جنبش‏هاى ضداستعمارى، دیگر شیوه استعمار مستقیم به شکل دخالت نظامى و یا انتخاب فرماندار نظامى امکان نداشت. از این‏رو، استعمارگران به شیوه دیگرى متوسل شدند و آن سلطه از طریق حکومت‏هایى بود که به ظاهر مستقل بودند و استعمارگران دخالتى در آنها نداشتند و حتى در برخى مناطق توسط مردم انتخاب مى‏شدند، ولى از طرق مختلف حاکمان موردنظر قدرت‏هاى استعمارى حاکمیت را به دست مى‏گرفتند. جریان فراماسونرى یکى از شیوه‏هایى است که نقش مهمى در سلطه استعمارى در این دوران دارد.

     در عصر جدید با تحولات جهانى، گسترش آگاهى‏ها و مقاومت‏هاى ضداستعمارى، بخصوص بیدارى اسلامى که به برکت انقلاب اسلامى روح تازه‏اى در آن دمیده شد، استعمار نیز براى ادامه سلطه خود به شیوه‏هاى جدیدى روى آورد. با گسترش وسایل ارتباط جمعى و تبدیل شدن جهان به یک دهکده جهانى و کم‏رنگ شدن حاکمیت‏هاى ملى و همچنین با فروپاشى بلوک شرق و انحصار قدرت رسانه‏اى و تبلیغى در غرب، این امکان براى قدرت‏هاى غربى فراهم شد تا با استفاده از ابزار رسانه‏اى به تبلیغ ایده‏ها و توسعه‏طلبى استعمارى خود در عرصه‏هاى فرهنگى، سیاسى و اقتصادى بپردازند و هرجا که نتوانستند، با پشتوانه توجیه افکار عمومى با ابزارهاى نظامى به پیشبرد اهداف خود اقدام کنند!

     در این مقاله با نگاهى اجمالى به بیانات مقام معظّم رهبرى، به بررسى شیوه‏هاى استعمارى، تهاجم فرهنگى ـ رسانه‏اى به عنوان مهم‏ترین ابزار استعمار فرانو، و بیدارى اسلامى به عنوان مهم‏ترین راهکار مقابله با استعمار فرانو خواهیم پرداخت.

شیوه‏هاى استعمارى

قدرت‏هاى استعمارى براى به دست آوردن، حفظ و گسترش سلطه خود، از شیوه‏هاى مختلفى بهره گرفته‏اند که به صورت اجمالى به آنها اشاره مى‏شود:

     1. استعمار سنتى یا کهن

استعمار سنتى یا کهن، به استعمارى گفته مى‏شود که قدرت‏هاى بزرگ با اعمال‏زور، بر حاکمیت‏کشورهاى‏دیگر سلطه پیدا مى‏کردند. ابتدا در صورت نیاز به اشغال نظامى کشورها مى‏پرداختند و سپس از طریق گروه‏هاى تبشیرى مسیحى،فرهنگ‏استعمارى‏خودراتوسعه‏وگسترش‏مى‏دادند.

رهبر معظّم انقلاب درباره این نوع استعمار مى‏فرمایند:

یک روز استعمارِ کهنه بود؛ استعمارى که بعدها اسمش را گذاشتند استعمار کهنه و کهن. مى‏رفتند بر کشورها تسلط پیدا مى‏کردند؛ مثل هند، مثل الجزایر، مثل خیلى از کشورهاى دیگر.²

البته این شیوه استعمارى که تا پایان جنگ جهانى دوم به شکل پررنگى ادامه داشت، همان‏گونه که رهبر فرزانه انقلاب بیان فرمودند با بیدارى ملت‏ها از بین رفت.³

     2. استعمار نو

با رشد فکرى جوامع‏وگسترش نهضت‏هاى ضداستعمارى در کشورهاى تحت سلطه، استعمار چهره جدیدى به خود گرفت و سعى کرد به جاى سلطه مستقیم و اشغال سرزمین‏ها، سلطه خود را با روى کار آوردن دولت‏هاى دست‏نشانده بومى استمرار بخشد.

     این شیوه به شکل سلطه ظاهرى و تعیین مستقیم حاکم از سوى استعمارگران نیست، بلکه به شکل غیرمستقیم است. وقتى که شیوه استعمار مستقیم و تعیین حاکم براى سرزمین‏هاى مستعمره به دلیل بیدارى ملت‏ها آسان نبود، شیوه جدیدى از استعمار بعد از جنگ جهانى دوم در دنیا رایج شد که «استعمار نو» نام گرفت.

     در شیوه جدید، فرماندار استعمارى و یا حاکم مستقیم کشور استعمارگر حاکمیت ندارد، و زمام‏داران از مردم خود سرزمین‏ها هستند و ظاهرا کشور مستعمره تمام نشانه‏هاى استقلال همچون مرز و پرچم مشخص، قانون اساسى و انتخابات دارد، اما در حقیقت، کشور توسط عوامل استعمارى با برنامه‏ها و سیاست‏هاى آنها اداره مى‏شود.

رهبرمعظّم انقلاب در تبیین این شیوه استعمارى فرمودند:

استعمار کهن از بین رفت و جاى آن، استعمار نو را آوردند. استعمار نو این بود که در رأس کشورها بیگانگان نمى‏آمدند حکومت کنند. مثل دوران استعمارِ قدیم نبود که حاکم انگلیسى برود در هند حکومت کند؛ نه، از خود کشورها کسانى را مى‏گماشتند؛ مثل رژیم طاغوت، مثل رضاخان و پسرش، و مثل بسیارى از دولت‏هاى دیگر کشورهاى جهان سوم.⁴

در دوران محمّدرضا شاه کشور دربست در اختیار آمریکایى‏ها بود؛ هم اقتصادش، هم سیاستش، هم روابط اجتماعى‏اش. آنچه در این کشور تدبیر مى‏شد، در جهت منافع سلطه‏گران بیگانه و متنفذِ در ایران بود. آن روز ملت ایران در گزینش مدیران ارشد کشور کمترین دخالتى نداشت... آن روز علم درکشوردرنهایت‏عقب‏افتادگى‏وعقب‏ماندگى بود.⁵

     3. استعمار فرانو

با فروپاشى نظام دو قطبى، و گسترش وسایل ارتباط جمعى و تبدیل شدن جهان به یک دهکده جهانى، غرب سعى کرد تا سلطه خود را از طریق ابزار رسانه‏اى توسعه دهد و افکار لیبرالیستى و دموکراسى را با قدرت نرم‏افزارى (قدرت رسانه‏اى و تبلیغاتى و هدایت افکار عمومى) و سخت‏افزارى(استفاده‏از قدرت‏نظامى با توجیه گسترده افکار عمومى از طریق رسانه‏ها) ترویج نماید.

     با سلطه غرب و در رأس آنها آمریکا بر رسانه‏ها در دو دهه اخیر، چهره جدیدى از استعمار به صحنه جهانى آمد که مقام معظّم رهبرى آن را «استعمار فرانو» نام نهادند.

     در این شیوه ظاهرا قدرت‏هاى بزرگ سلطه‏اى بر کشورهاى دیگر ندارند، اما سلطه فرهنگى، اقتصادى و سیاسى آن دولت‏ها به حدى است که تصمیم‏گیرى‏ها و سیاست‏گذارى‏هاى دولت‏هاى دیگر در تمام عرصه‏هاى فرهنگى، اقتصادى، سیاسى و... باید در راستاى منافع قدرت بزرگ شکل گیرد. رهبر معظّم انقلاب با اشاره به اینکه سیاست امروز استکبار، استعمار فرانو است، در تعریف این نوع از استعمار فرمودند:

یعنى دستگاه استکبارى کارى کند که عناصرى از ملتى که این مستکبر مى‏خواهد آن را قبضه و تصرف کند، بدون اینکه بدانند، به او کمک کنند... حالا عناصرى از میان خود ما بیایند و بنا کنند این دیوار را تراشیدن یا سوراخ کردن. اینها گرچه خودى هستند، اما دارند براى دشمن کار مى‏کنند؛ دشمن هم روى اینها سرمایه‏گذارى مى‏کند. دیدید که آمریکایى‏ها حتى در کنگره‏شان تصویب کردند که به عناصرى در داخل کشور ما پول بدهند تا براى آنها کار کنند؛ این طور علنى و صریح! این استعمارِ فرانو است.⁶

از نظر مقام معظّم رهبرى، استعمار فرانو یک طبقه است که دولت‏هایى مثل آمریکا را هدایت مى‏کند و مغز هدایتگر و قلب تپنده آن، محافل صهیونیستى و غیرصهیونیستى و سرمایه‏دارى و کارتل‏هاى بزرگ تولیدى و تجارى با صدها وسیله تبلیغات، کانال‏هاى تلویزیونى و روزنامه‏هاى مختلف است. رهبر انقلاب با «زرسالاران اقتدارطلب» نامیدن آنها، هدف آنان را سیطره بر منابع حیاتى و مالى همه دنیا مى‏دانند که اگر این سیطره کامل شود، یکصد سال ـ شاید هم بیشتر ـ مجموعه بشرى عظیمى که در خاورمیانه زندگى مى‏کنند، از کاروان علم و تمدن و معرفت و خوش‏بختى دور خواهند ماند.⁷ در عصر جدید، استعمار و استکبار با تمام ظرفیت و توانایى خود به میدان آمده و با شیوه‏هاى مختلف سعى در تداوم سلطه‏گرى خود دارد؛ در یک‏جا با فشار سیاسى، در جاى دیگر با تهدید اقتصادى، و در جایى هم با ترفند تبلیغاتى و در صورت لزوم توسل به شیوه استعمار سنتى با استفاده از بمب و موشک و تانک و چکمه‏پوشان نظامى، که نمونه‏هاى آن، فجایعى است که در فلسطین و عراق و افغانستان صورت مى‏گیرد.⁸

    البته کشورهاى استعمارى همیشه کوشیده‏اند تمام اعمال متجاوزانه خود را در پرده‏اى از فریب و نفاق انجام دهند. آنها سلاح‏هاى کشتار جمعى و شیمیایى را تولید و توزیع و مصرف مى‏کنند و فجایعى مانند هیروشیما (در جریان جنگ جهانى دوم) و حلبچه (در جریان جنگ تحمیلى) پدید مى‏آورند و در عین حال شعار کنترل سلاح کشتار جمعى سر مى‏دهند. از سویى، نمایش علم‏گرایى و جهانى‏سازى علم مى‏دهند و آن‏گاه با پیشرفت دانش و فناورى در جهان اسلام مقابله مى‏کنند و با ابزار مختلف که در اختیار دارند ـ از جمله شوراى امنیت ـ سعى در متوقف کردن فناورى هسته‏اى صلح‏آمیز کشورمان دارند. آنها از حقوق بشر دم مى‏زنند، اما ده‏ها اردوگاه شکنجه همچون گوانتانامو و ابوغریب به‏پا مى‏کنند.⁹

تهاجم فرهنگى ـ رسانه‏اى؛ مهم‏ترین شیوه استعمار فرانو

استعمار فرانو اساسا به شیوه عملیات فرهنگى ـ فکرى است، و رهبر معظّم انقلاب هم همین شیوه را شیوه غالب آنها مى‏شمارد: «تهاجم خبرى، تبلیغى، فرهنگى و اخلاقى رسانه‏هاى تحت کنترل زورمندان و زرمندان جهانى به ملت‏ها، به ویژه ملت ایران، در اوج خود قرار دارد.»¹⁰ آنها با گسترش وسایل ارتباط جمعى و تفکر جهانى‏سازى، سعى دارند تا فرهنگ، سیاست و اقتصاد لیبرالى را بر تمام کشورها حاکم کنند.

     بنابراین، استعمارگران در این شیوه سعى مى‏کنند با ظاهرى مشروع و با شعارهاى حقوق بشر، ایجاد صلح و امنیت، استقرار دموکراسى و آزادى، و نیز با استفاده از نیروهاى کاملاً وابسته که نه تنها از اشراف و خانواده‏هاى طبقه اشرافى، بلکه معدودى از روشن‏فکران، سیاست‏مداران، مدیران و تکنوکرات‏ها را نیز شامل مى‏شود، اهداف استعمارى خود را دنبال کنند.

     البته در تلاش براى تسلط بر منابع اقتصادى، فرهنگى و سیاسى کشورها، خاورمیانه و جهان اسلام جایگاه ویژه‏اى دارد. به فرموده رهبر فرزانه انقلاب، آنها به درستى مى‏دانند:

خاورمیانه یکى از نقاط اساسى و چالش بزرگ جهان به شمار مى‏آید و به همین خاطر در تبیین استعمار فرانوینى که در حال شکل‏گیرى در منطقه است، آمریکایى‏ها در جهت تحقق نقشه کاملاً استکبارى خاورمیانه بزرگ درصددند حکومت‏هایى را در خاورمیانه روى کار آورند که داراى بزک دموکراسى باشند و در عین حال صددرصد در پنجه سیاست‏هاى آمریکا و کمپانى‏هاى سرمایه‏دارى غرب قرار گیرند.¹¹

امروزه شیوه استعمارى، سیطره فرهنگى، اقتصادى و سیاسى است و براى آنها منطقه خاورمیانه از اهمیت ویژه‏اى برخوردار است، اما اگر این قدرت نرم‏افزارى همچون انقلاب‏هاى نارنجى و مخملى در رسیدن به اهداف استعمارى کارا نباشد، استفاده از قدرت سخت‏افزارى (حضور نظامى)¹² با توجیه‏هاى حقوق بشرى و توسعه دموکراسى موضوعیت پیدا مى‏کند؛ مانند آنچه که در افغانستان و عراق اجرا شد.

     استعمارگران براى رسیدن به اهداف استعمارى خود تلاش‏هاى بسیارى کردند تا انقلاب اسلامى ایران را که کانون بیدارى اسلامى در خاورمیانه است از بین ببرند. از جمله تلاش‏هایى که براى مقابله با انقلاب اسلامى و بیدارى اسلامى انجام دادند طرح خاورمیانه بزرگ بود که سعى داشتند نقشه خاورمیانه را از لحاظ جغرافیایى و سیاسى‏تغییردهندتاصهیونیست‏هاحاکم‏برمنطقه‏شوند.¹³

    مقام معظّم رهبرى یکى از شیوه‏هاى استمعارگرانى همچون آمریکا را براى مقابله با بیدارى اسلامى، حرکت‏هاى پیش‏دستانه آنها بیان مى‏کند و مى‏فرماید:

آمریکایى‏ها براى اینکه بیدارى اسلامى به حرکت‏هاى انقلابى منتهى نشود، پیش‏دستى مى‏کنند؛ مى‏خواهند چیزى را که براى ملت‏ها سرنوشت محتوم است، با ابتکار و حرکت‏هاى پیش‏دستانه خودشان عقب بیندازند. اخیرا آمریکایى‏ها اعتراف کرده‏اند که اگر حمله آنها به عراق نمى‏بود، رژیم صدام در مدت کوتاهى به وسیله عناصر مؤمن و مسلمانِ خود عراق سرنگون مى‏شد و ابتکار عمل از دست آنها خارج مى‏گردید؛ آنها از این مى‏ترسند. فعالیت آنها انفعالى و از روى ترس‏ازعواقب‏بیدارى‏اسلامى‏دردنیاى‏اسلام‏است.¹⁴

به خاطر ترس از بیدارى اسلامى، استعمارگران مى‏کوشند ابتدا با تهمت و اهانت و نارواگویى نسبت به انقلاب اسلامى، به تدریج دل‏هاى مردم مسلمان در سراسر جهان را نسبت به سرچشمه جوشان و فیاضى که آنها را در طول سال‏ها وادار به حرکت و مقاومت کرده است، سرد کنند و سپس اسلام آمریکایى را که نظر به جداسازى اسلام معنوى و اسلام اخلاقى از اسلام سیاسى، اسلام عدالتخواه و اسلام اجتماعى دارد، جایگزین اسلام ناب محمّدى، که به مسلمانان ایستادگى در مقابل ظلم و جور و سلطه‏گرى را مى‏آموزد، نمایند.¹⁵

    البته براى مقابله با اصل اسلام، علاوه بر معرفى آن به عنوان دینى صرفا اخلاقى، تلاش‏هاى بسیارى براى نشان دادن چهره‏اى خشن از اسلام انجام دادند تا از گرایش سایر جوامع به اسلام و مسلمانان جلوگیرى نمایند. از جمله این تلاش‏ها مى‏توان به نسبت دادن تروریسم به اسلام و مسلمانان و یا اظهارات پاپ درباره خشونت در اسلام و تفسیرى غلط از جهاد اسلامى، اشاره کرد.

     على‏رغم تمام تلاش‏هاى سلطه‏گران و استکبار، انقلاب اسلامى و بیدارى اسلامى و به تبع آن تمام ملت‏ها و جنبش‏هاى اصیل، مهم‏ترین مانع در برابر استعمار فرانو محسوب مى‏شوند.

بیدارى اسلامى؛ مهم‏ترین راهکار مقابله با استعمار فرانو

پس از فروپاشى نظام دو قطبى، نظریه‏پردازان غربى و آمریکایى تلاش کردند با ارائه نظم نوین جهانى و نظام تک‏قطبى و همچنین استفاده از بسترهایى همچون جهانى شدن و ابزار رسانه‏اى، فرهنگ لیبرال ـ دموکراسى را فرهنگى بى‏بدیل تلقّى کرده و به سلطه بى‏چون و چراى آن در عرصه‏هاى فرهنگى، سیاسى، اقتصادى و اجتماعى بیندیشند، غافل از آنکه انقلاب اسلامى با توجه به دین و فرهنگى غنى، خیزش دوباره‏اى را در جهان اسلام آغاز کرده و در اندیشه احیا و بازسازى تمدن اسلامى است.

     سلطه‏گران که سعى داشتند با استفاده از بستر جهانى شدن و در اختیار داشتن رسانه‏هاى عمده و شرکت‏هاى بزرگ ادغام‏شده جهان، به عنوان ابزارى براى استعمار فرانو، به چپاول ملت‏ها ادامه دهند، امروزه بیدارى اسلامى را مانعى بزرگ در مقابل خود مى‏بینند.

     استعمار فرانو نمى‏تواند جلوى رشد و گسترش بیدارى اسلامى را بگیرد. در همین زمینه، یک استراتژیست آمریکایى در توصیه‏هاى خود به دولت آمریکا گفته بود: در کشورهاى اسلامى به هیچ وجه نباید براى ایجاد دموکراسى عجله کرد؛ زیرا اگر امروز انتخابات آزاددرهریک‏ازکشورهاى‏اسلامى‏برگزار شود،حکومت‏هاى اسلامى و جریانات اسلامى سر کار مى‏آیند و این نشان‏دهنده بیدارى اسلامى و بازگشت به‏اسلام است.¹⁶

    انقلاب اسلامى علاوه بر تأثیر آن در بیدارى اسلامى، در بسیارى از ملت و جنبش‏هاى غیراسلامى هم تأثیر داشته است، به گونه‏اى که امروزه شاهد مقاومت زیادى بر علیه استعمار در سراسر جهان هستیم. با مقاومت و پایدارى ملت‏ها و جنبش‏هاى اصیل، این شیوه استعمارى هم از بین خواهد رفت.

     سطرهاى پایانى این نوشتار را با کلامى از رهبر حکیم و فرزانه انقلاب درباره استعمار فرانو و سرانجام آن، به پایان مى‏بریم:

البته این هم به جایى نخواهد رسید؛ چون چهره استعمار و استکبار زشت‏تر از این حرف‏هاست؛ نمى‏تواند ظلم و ستمگرى و ددمنشى خود را پنهان کند؛ نمونه‏اش عراق است. شما ببینید اینها در عراق چه مى‏کنند. امروز پرچم حقوق بشر در دست آمریکا و انگلیس و کشورهایى از این قبیل، به یک چیز مسخره و خنده‏آور تبدیل شده است! امروز ماجراى زندان ابوغریب، زندان گوانتاناموى آمریکا، رفتار با ملت‏ها به وسیله مسلحین و چکمه‏پوشان آمریکایى و انگلیسى، داستان همیشگى ملت‏هاست. ممکن است ملت‏ها الآن تظاهرى نکنند، اما این وقایع در دلشان تأثیرات عمیقى دارد و یک روز خودش را نشان خواهد داد. امروز دل ملت‏هاى اسلامى پر از نفرت از آمریکا و مستکبران است. در همین کشورهایى که ظاهرا بر حکامِ آن کشورها هم تسلط دارند، دل ملت‏ها از اینها پُر است؛ منتظر زمانى هستند که بتوانند این را نشان دهند. دوران نظام استکبارى ـ که مبناى آن بر ظلم به ملت‏ها و تسلط بر جان و مال و ناموس و منابع آنهاست ـ به سر آمده است. البته ممکن است ملت‏ها دوره‏هاى سختى را تجربه کنند، اما دوران زورگویى و قلدرى در باطن انسان‏ها و در باطن عالم به سر رسیده؛ بیشتر از این نمى‏توانند. ملتى که مى‏تواند نقش ایفا کند، ملتى است که به خودآگاهى برسد و از اراده و ایمان و هوشیارى استفاده کند؛ او میدان را خواهد برد. بیشترین اقبال را در این مورد ملت ایران دارد. ملت ایران، هم با استعداد است، هم باهوش‏است،هم‏مؤمن‏است‏وهم‏تجربه‏کرده‏است.ملت‏هاى دیگر تجربه ملت ما را ندارند. ملت ما مى‏تواند محور یک حرکت عظیم جهانى باشد بر علیه ظلم و نظام استکبارى و نظام ظالمانه و نظام ارباب ـ رعیتى جدید و نویى که امروز مستکبران عالم مى‏خواهند بر دنیاتحمیل کنند.¹⁷

نتیجه‏گیرى

قدرت‏هاى استعمارى براى به دست آوردن مواد خام و نیز بازار مصرف کالاهاى تولیدى، متوجه سایر دولت‏ها و ملت‏ها شدند. در دوره‏اى با حمله مستقیم نظامى، اهداف استعمارى خود را دنبال مى‏کردند و به غارت منابع طبیعى و انسانى آنها مى‏پرداختند. پس از بیدارى ملت‏ها و شکل‏گیرى جنبش‏هاى ضداستعمارى، استعمارگران با تغییر شیوه خود به جاى دخالت نظامى مستقیم، از طریق حاکمان وابسته مطامع استعمارى خود را دنبال مى‏کردند.

     با تحولات جهانى و گسترش آگاهى ملت‏ها و بخصوص بیدارى اسلامى به برکت پیروزى انقلاب اسلامى، مقاومت‏هاى ضداستعمارى گسترش یافت و استعمارگران شیوه نوینى را براى حفظ و توسعه سلطه خود در پیش گرفتند. قدرت‏هاى استعمارى با در اختیار داشتن کمپانى‏هاى اقتصادى و مالى و نیز دستگاه‏هاى فرهنگى و رسانه‏اى، دست به شیوه جدیدى زدند که رهبر معظّم انقلاب از آن به «استعمار فرانو» تعبیر نمودند.

     از نظر رهبر فرزانه انقلاب، مهم‏ترین ابزار این استعمار با توجه به امکانات بسیار مالى و رسانه‏اى استعمارگران، تهاجم فرهنگى ـ رسانه‏اى است که قدرت‏هاى استعمارى براى تداوم سلطه خود به کار مى‏برند. مهم‏ترین هدف این استعمار مقابله با کشورهاى اسلامى به ویژه انقلاب اسلامى ایران است.

     رهر معظّم انقلاب موثرترین راهکار مقابله با استعمار فرانو که با ابزار فرهنگى ـ رسانه‏اى صورت مى‏گیرد، بیدارى اسلامى برمى‏شمارند که در این بیدارى اسلامى نقش امام خمینى قدس‏سره، انقلاب اسلامى و مبارزات ملت ایران بسیار ممتاز است. ایشان با نگاهى به افق آینده جهان، این شیوه استعمارى را هم ناکام مى‏بینند.

پى نوشت ها

• 1 دانشجوى دکترى مدرسى انقلاب اسلامى، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس‏سره. دریافت: 19/1/88 ـ پذیرش: 11/12/88.
• 2ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در دیدار با مردم قم، به مناسبت سالگرد قیام 19 دى، 19 دى 1383.
• 3ـ همان.
• 4ـ همان.
• 5ـ همان.
• 6ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در دیدار خانواده‏هاى شهداى استان کرمان، 12 اردیبهشت 1384.
• 7ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صدا و سیما، 11 آذر 1383 / همو، 15 بهمن 1385.
• 8ـ پیام مقام معظّم رهبرى به کنگره عظیم حج، 19 دى 1383.
• 9ـ همان.
• 10ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در جمع اعضاى اتحادیه انجمن‏هاى اسلامى دانشجویان مستقل دانشگاه‏ها.
• 11ـ همان.
• 12ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در دیدار رئیس و مدیران سازمان صدا و سیما، 11 آذر 1383.
• 13ـ مقام معظّم رهبرى، 2 مهر 1382 و 29 دى 1383.
• 14ـ مقام معظّم رهبرى، 14 خرداد 1384.
• 15ـ مقام معظّم رهبرى، 10 آذر 1381 / 14 خرداد 1382.
• 16ـ مقام معظّم رهبرى، 22 اردیبهشت 1382.
• 17ـ بیانات مقام معظّم رهبرى در جمع مردم قم به مناسبت سالگرد قیام 19 دى، 19 دى 1383.