نگاه قرآني به «شايعه» و «شبهه»، دو روش نفوذ فرهنگي دشمن از طريق رسانه

سال بيست و هفتم ـ شماره 247 (ويژة علوم قرآني)

سيدروح‌الله حسيني علي‌آباد / دانشجوي دكتري علوم قرآن و تفسير مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره     hoseiny.ali.110@gmail.com
مهدي ابوطالبي / استاديار مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره    abotaleby@gmail.com
دريافت: 11/6/96                    پذيرش: 19/3/97
چکیده
در کنار اقدامات نظامی، یکی از مهم‌ترین روش‌های مداخله در کشورها، نفوذ در آنها از طریق سیاست‌های فرهنگی است. یکی از ابزارهای مهم و کارآمد دشمن براي نفوذ فرهنگی، رسانه است. قرآن کریم به طور جدي به مسئلة شناخت دشمنان امت اسلامی و روش نفوذ آنها در جامعه توجه كرده است. در حال حاضر، رسانه ابزار مهمی برای دشمنان جهت رخنه و نفوذ است. بنابراین باید روش‌های آنان را برای نفوذ از طریق این ابزار بشناسیم تا بتوانیم با آمادگی کامل در برابر ترفندهایشان بایستیم. در این پژوهش با بررسی آیات قرآن به‌روش توصیفی ـ تحلیلی، به‌دنبال نظرات قرآن دربارة دو روش مهم دشمن در نفوذ فرهنگی از طریق رسانه، یعنی شایعه‌پراکنی و شبهه‌افکنی، هستیم.
جست‌وجو در قرآن کریم نشان می‌دهد، شایعه‌پراکنی دشمنان اثراتی مانند اضطراب و ناآرامی در جامعه، شیوع نسبت‌های ناروا و نیز ایجاد تزلزل در باورهای دینی دارد. همچنین از آیات قرآن برمی‌آید، شبهة جبر، شبهة دروغ بودن وعده‌های الهی و شبهة غیرالهی بودن قرآن، از آثار روش دیگر نفوذ فرهنگی (یعنی شبهه‌افکنی) است.
كليدواژه‌ها: نفوذ فرهنگی، رسانه، قرآن کریم، شبهه‌افکنی، شایعه‌پراکنی.