بررسی قرآنی هوش هیجانی براساس دیدگاه دانیل گلمن

 سال سي‌ام، شماره دهم، پياپي 289، دي 1400، ص 55ـ66

نوع مقاله: ترويجي
سیدمحمدحسین میري/ استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان    miri@asnrukh.ac.ir
* صغری نورافشان/ سطح چهار تفسیر تطبیقی مؤسسة آموزش عالی حوزوی الزهراء اهواز    noorafshan14@gmail.com 
نجمه حميد/ دانشيار گروه روان‌شناسي باليني دانشگاه شهيد چمران اهواز    n.hamid@scu.ac.ir
دريافت: 19/05/1400                    پذيرش: 27/08/1400

چکيده
نوشتار حاضر با رویکرد علمی / قرآنی به روش نظری، هوش هیجانی را از نگاه دانیل گلمن روان‌شناس آمریکایی و قرآن کریم بررسی کرده و برای غنای بیشتر بحث، نخست به معادل‌یابی هوش در قرآن و ادبیات عرب پرداخته؛ سپس به روش تطبیقی ـ تحلیلی، مؤلفه‌هایی که گلمن برای هوش هیجانی مطرح کرده با استناد به آیات کریمه به‌صورت مفصل بررسی کرده است. نتیجۀ به‌دست‌آمده نشانگر آن است که نگاه قرآن در بیان مؤلفه‌ها، به سعادت دنیوی، اخروی، فردی و اجتماعی توأمان است؛ درحالی‌که گلمن به انسان نگاهی فردگرایانه دارد و نیز رویکرد قرآنی، ناظر به تمام ابعاد شخصیتی انسان به‌صورت جامع است و انسان را خلیفۀ خدا می‌داند؛ درحالی‌که در نگاه مادی گلمن، انسان موجودی دنیوی و لذت‌مدار است، و چون قرآن قرن‌ها قبل از آنکه علم روان‌شناسی شکل بگیرد با بیان مؤلفه‌های متعالی راه رستگاری را برای انسان‌ها ترسیم کرده، که این خود یکی از موارد اعجاز علمی قرآن است.

کليدواژه‌ها: هوش، هیجان، هوش هیجانی، دانیل‌ گلمن.