قرب به خدا و ارزش اخلاقي آن *

سال سي‌ و يكم، شماره ششم، پياپي 297، شهريور 1401، ص 5ـ8

آيت‌الله علامه محمدتقي مصباح يزدي (ره)

چكيده
در بحث از «ارزش اخلاقي»، افزون بر حسن فعلي، بايد به حسن فاعلي نيز توجه كرد. ازآنجاكه دربارة برخي مفاهيم مربوط به اين مسئله ابهاماتي وجود دارد، لازم است به توضيح آنها پرداخته شود. يکي از آنها، مفهوم «قربة الي الله» است که كاربرد بسياري دارد. و معمولاً جنبة سلبي آن در نظر است؛ مراد از اين اصطلاح اين است كه در برابر کاري که انجام مي‌شود، توقع پاداش از مردم نيست، بلکه کار فقط براي رضاي خدا و نزديک شدن به او انجام مي‌شود. به همين دليل، قرب به خدا جسماني نيست؛ زيرا ممكن است انسان از نظر مكاني در پست‌ترين مكان‌ها باشد، اما مقرب درگاه خدا باشد و به عكس، ممكن است در نزديكي خانه خدا باشد، اما از خدا بسيار دور. تقرب به خدا به اين معناست كه هرچه انسان به خدا نزديك‌تر باشد، مقرب‌تر است. اگر محبت خدا در دل انسان جاي گرفت، محبوب خدا مي‌شود. اين مفهوم تشكيكي است؛ يعني هر اندازه معرفت انسان به خدا بيشتر باشد، مقرب‌تر است.

كليدواژه‌ها: ارزش اخلاقي، قرب به خدا، مراتب قرب، محبت خدا.

* اين مقاله قلمي‌شده درس اخلاق استاد علامه مصباح يزدي براي طلاب علوم ديني در دفتر مقام معظم رهبري در قم است.