نقش نظريه صدرالمتألهين درباره تکامل نفس در تبيين کنشهاي انساني
ضمیمه | اندازه |
---|---|
5.pdf | 337.48 کیلو بایت |
سال سي و دوم، شماره چهارم، پياپي 307، تير 1402، ص 43ـ52
نوع مقاله: ترويجي
* عقيل امراللهپور/ کارشناس ارشد فلسفة علم مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) Yazahra1252@yahoo.com
عسکري سليماني اميري/ استاد گروه فلسفه مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) solymaniaskari@mihanmail.ir
دريافت: 25/01/1402 پذيرش: 19/03/1402
چکيده
سير تکاملي انسان از بحثهاي غامض و مهم صدرالمتألهين است او برخلاف پيشينيان، راهي جديد در اثبات تکامل انسان در پيش گرفت. تأثيرات تلقي صدرا از حرکت جوهري امتدادي نفس در تبيين کنشهاي انسان، هدف اين مقاله است. تبيين کنشهاي انساني را يکي از رسالتهاي علومانساني تعريف ميکنند که جايگاه برجستهتري نسبت به ديگر کارکردهاي علومانساني دارد. مقالۀ پيشرو بهدنبال پاسخ به اين سؤال اساسي است كه تحليل صدرالمتألهين از تکامل نفس چيست و اينکه آيا تلقي ما از حرکت جوهري اشتدادي نفس ميتواند در علتکاوي کنشهاي بشري اثرگذار باشد يا خير؟ اگر تأثيرگذار است، چه کاربستهايي را در حوزۀ تبيين کنشها بهدنبال دارد؟ با روش توصيفي ـ تحليلي و استنباطي، نشان داده خواهد شد که توجه به ديدگاه خاص صدرا، کاربستهاي متمايزي در تبيين خواهد داشت. گزاف بودن دگماتيسم روشي و منبعي، نادرستي يکسانانگاري تبيين کنش در انواع انساني، نادرستي عُقبيگريزي علمي، عدم تساوي ميان کنشهاي يک فرد و عدم کفايت علومانساني مصطلح در تبيين کنش را ميتوان از جمله دستاوردهاي پژوهش پيشرو بهشمار آورد.
کليدواژهها: تکامل نفس، صدرالمتألهين، کنش انساني، حرکت جوهري نفس، تبيين علمي.